ديوان فيض کاشاني

گر خانه کنم ويران گنجم دهد آن سلطان
آن گنج بخان و مان يعني بنمي ارزد

ز دست (فيض) در رنجم وليکن طالب گنجم
مگر گردد دوچار من درين ويرانه زان گردم

من نمي گنجم درين عالم دگر
بر من اينجا تنگ شد جا ميروم

مثنوي معنوي

گويد او چون زفت بيند خويش را
در کدامين خانه گنجم اي کيا

گويدش دل خانه اي ساز اي عمو
گويد او در خانه کي گنجم بگو

در بن چاهي همي بودم زبون
در همه عالم نمي گنجم کنون

ديوان شمس

بجز به عشق تو جايي دگر نمي گنجم
که نيست موضع سيمرغ عشق جز که قاف

ز خوشدلي و طرب در جهان نمي گنجم
ولي ز چشم جهان همچو روح پنهانم

تن همچو صدف دهان گشاده است که آه
من کي گنجم چو ره نشد مرجان را

خسرو و شيرين نظامي

ز بي خصمي گر افزون گشت گنجم
ز بي ياري در افزود است رنجم

ليلي و مجنون نظامي

درياي در است و کان گنجم
از نقب زنان چگونه رنجم

مخزن الاسرار نظامي

گنجم و در کيسه قارون نيم
با تو نيم وز تو به بيرون نيم

ديوان وحشي بافقي

آن کزو اينچنين گهر سنجم
آن که بست اين طلسم بر گنجم

ديوان شمس

سر به سر پر کن قدح را موي را گنجا مده
وان کز اين ميدان بترسد گو برو در خانه باش

ديوان عطار

به باد بر زبر خاک گنجه چند کني
که تا که رنجه شوي خاک بر زبر بيني

ديوان امير خسرو

بس ست اين قيمت خسرو که گويي
غلام رايگاني من اينست

خواه خونم ريز و خواهي زنده کن
بنده ام من رايگاني، چون کنم؟

ديوان انوري

به يک دل وصلت ارزانم برآمد
چه مي گويم به صد جان رايگاني

يکي کم خورم خوش روم سوي خانه
غلامي بود مر مرا رايگاني

ديوان بيدل دهلوي

ياد آنفرصت که عيش رايگاني داشتيم
سجده چون آستان بر آستاني داشتيم

همت بفکر هستي خود را گره نسازد
حيفست کيسه دوزي بر نقد رايگاني

ديوان پروين اعتصامي

ز بس مدهوش افتادي تو در ويرانه گيتي
بحيلت ديو برد اين گنجهاي رايگاني را

ز گنج وقت، نوائي ببر که شبرو دهر
برايگان برد اين گنج رايگاني را

بلاي فقر، تنم خسته کرد و روح بکشت
بمرگ قانعم، آن نيز رايگاني نيست

نه تاب و ارزش من، رايگاني است
سزاي رنج قرني زندگاني است