هيلاج نامه عطار

از ايندردم دوا آمد پديدار
چنين در درد ماندستم گرفتار

منم يحيي و سوزان در فراقش
همينالم ز سوز اشتياقش

چو در من جمله ديدارند کرده
ازينم صاحب اسرار کرده

همه در من پديدارند اينجا
درون من بگفتارند اينجا

منم اينجا حقيقت آب روشن
نموده صنعها در هفت گلشن

منم اينجا نموده کوه معني
مرکب کرده در انبوه معني

بجز من نيست چيزي در حقيقت
نمودستم ازو راه شريعت

نخواهم ماند اينجا جاودانه
همي خواهم شدن من در ميانه

که صورت از صفاتم در مکانست
درو جانم حقيقت لامکانست

مکان صورتم عين صفاتست
ولي جان در حضور نور ذاتست

حضور ذات دارد جان نهاني
يقين صورت حضورش در معاني

درين ميدان زدم گوي حقيقت
منم در عشق دلجوي حقيقت

تو صاحبدولتي در کل آفاق
توئي اندر ميان واصلان طاق

حقيقت گفتگوي خلق بسيار
در اين بازار عشقت شد پديدار

وصالم آشکارا گشت چندي
مرا بنهاده در عشق بندي

منم در بند تو ايماه ديدار
بجانم وصلت اينجاگه خريدار

ز دست خلق مانده در زحيرم
زماني باش اينجا دستگيرم

در اينجا ديدمت بازار دنيا
حقيقت باز گشتم سوي عقبي

اناالحق ميزنم در بود جمله
منم بيشک يقين معبود جمله

بدانستند و با ايشان بگفتم
در اسرار با ايشان بسفتم

ز هر آواز ديگرگونه اسرار
هميگويم در اينجا گه بگفتار

بگردانم ميان خاک در خون
تمامت آنکه آرم جمله بيرون

فراقت صورتست از دار دنيا
ولي در آخرت ديدار مولا

تمامت انبيا رفتند و ديدند
در اينجاگه بکام خود رسيدند

پس پرده جمالست ماست ديدار
مرا در پرده بنگر ناپديدار

ضرورت بود اينجا نقش بيچون
نمودن در وصالت هفت گردون

جمال ماست آدم در نهاني
نميدانند اين خلق نهاني

توئي منصور بردار حقيقت
در اينجاگه نمودار حقيقت

همه اينجاي در غرقاب پيداست
درينصورت وي از ترکيب پيداست

چنان منصور رازم درحقيقت
که در عشقم نمودار حقيقت

بگو عطار هيلاجت دمادم
که حلاجت بود در دم دمادم

مده از دست اينجاگه يقينت
که در يکي نمودارست اينست

تمامت وصل داري در عيانست
هميگويم يقين شرح و بيانست

همه ديوانه اند امروز ميدان
تمامت جانها در سوز ميدان

کجا بتوانم اين پاسخ نمودن
بجز در حضرتت خاموش بودن

قل الروحست امر من نهاني
در آتاسرم اينجا باز داني

بگشتم گرد گردونها سراسر
نمودم جرم خود در هفت اختر

سراسر سير گردم در وصالم
شده گم عاقبت اندر جلالم

بمانم جاوداني در برتو
درون جمله باشم رهبر تو

در آنساعت نشاني بي نشاني
بيابي عين لا آندم بداني

بقاي آخرين مائيم بنگر
حقيقت در همه جائيم بنگر

شدم از بندگي در قرب شاهي
کنونم اينزمان ديد الهي

تعالي الله منم اسرار لائي
نموده در نمود خود خدائي

الست بربکم گفتم بذرات
دميدم در تمامت نفخه ذات

خداوندي مرا زيبد که دانم
تمامت در يقين راز نهانم

بمن آمد تمامت آفرينش
منم در جملگي آثار بينش

اناالحق ميزنم اينجاي ديگر
مرا در مأمن و مأواي بنگر

اناالحق ميزنم در کايناتم
حقيقت ذاتم و عين صفاتم

هزاران طور گشتم در زماني
بمردم يافتم عين مکاني

نشانرا محو کردم بي نشاني
حقيقت ماند جانم در نهاني