منطق الطير عطار

سايه در گردانمش در کوي خويش
پس برآرم آفتاب روي خويش

در ميان جمع آمد در خروش
گفت اي دلال کنعاني فروش

وانک او بي پر بود، در صد بلا
در ميان حقه ماند مبتلا

در کسي چون جمع آمد اين صفت
رتبت او چون بود در معرفت

خود فتوت نيست در هر دو جهان
برتر از انصاف دادن در نهان

بعد از آن در خيمه تنها نشست
دل ازو برخاست ، در سودا نشست

دست زد بر طاس از سر باز در
گفت برگويد بدين آواز در

اي چو موري لنگ در کار آمده
در بن طاسي گرفتارآمده

کي تواند داشت رندي در سپاه
زهره گستاخيي در پيش شاه

لاف عشق او مزن در هر نفس
کو نگنجد در جوال هيچ کس

ديده کس را که برخيزد ز گنج
مي دود در کوه و در صحرا به رنج

بي شکي فردا خوشي در عز و ناز
درروم در دشت محشر سرفراز

گر تو روزي در فناي تن شوي
گر همه شب در شبي روشن شوي

تا به کلي گم شود در بحر جود
پس نماند هيچ رشدش در وجود

در بر شيخي سگي مي شد پليد
شيخ از آن سگ هيچ دامن در نچيد

عابدي بودست در وقت کليم
در عبادت بود روز و شب مقيم

چون ترا در عشق نقصان شد پديد
عيب در چشمم چنين زان شد پديد

آسمان را در همه بگشاده اند
در بهشتم مسندي بنهاده اند

هرچ آن جز ما بود در هم فکن
چون فکندي بر همش در هم شکن

چون در اول بسته اي ميثاق تو
چون تواني شد در آخر عاق تو

مرد بايد کز طلب در انتظار
هر زماني جان کند در ره نثار

گفت ليلي را کجا يابي ز خاک
کي بود در خاک شارع در پاک

تا طلب در اندرون نايد پديد
مشک در نافه ز خون نايد پديد

تا به ريشم در وجود خود نسوخت
در مفرح کي تواند دل فروخت

در عجم افتاد خلقي از عرب
ماند از رسم عجم او در عجب