خسرو نامه عطار

کنيزک سخت سستي داشت در راه
بدکاني بر آمد چون بشب ماه

کجا برگ گلي را تاب باشد
که در شهري شکر بي آب باشد

چو کاري سخت آمد پيش مخروش
سبک کن حلقة تسليم در گوش

دلي در بند تا وقتش درآيد
تراز ان حلقه درها برگشايد

که حق يک در نبندد مصلحت را
که صد نگشايدت صد منفعت را

بخوشي باغ در عالم علم بود
مگر آن باغ خوش، باغ ارم بود

کنيزک بر در آن باغ خفته
دلش بيدار و عقل و هوش رفته

در آن نزديک طفلي مرده بودش
جهان پير جاني برده بودش

چرا حلوا بشيريني کني نوش
که خون آرد بشيرينيت در جوش

ز حلواکي بود روي سلامت
که حلوا در قفا دارد حجامت

در ونت دوزخست اي مالک خويش
طبق دارد زجسمت هفت بنديش

گر آرندت طبق با نان ز مطبخ
طبق با نان در اندازي بدوزخ

شکم چون دوزخي با هفت در دان
درو هرواديي وادي دگر دان

ز بيماري در آيد کوه از پاي
چه سنجد کاه برگي باد پيماي

دو نعمت را مکن در شکر سستي
يکي امن و دگر يک تندرستي

که هرگز در همه روي زمين من
نديدم ماهرويي مثل اين من

چنان در پرده پنهان دارم اين راز
که نتواند شدن از پرده آواز

ز زير پرده اين در شب افروز
نگردد آشکارا گر شود روز

بسي بهتر بود در کنج خانه
عيال نيک از گنج و خزانه

هنوز آن روي چون گل ناشکفته
گل او خواست شد در گل نهفته

که اين طفل گرامي شاهزادست
ز شاهي در گدايي او فتادست

نهان در موي يک انگشتري داشت
که مهر او نشان قيصري داشت

بدو گفت اين پسر با اين نشاني
اگر در خفيه با قيصر رساني

چو در تلخي مردن مبتلا شد
بسختي جان شيرين زو جداشد

چنان زين تنگنا بگذشت زود او
که گفتي در جهان هرگز نبود او