هيلاج نامه عطار

سخنهايم همه با تست در ديد
نه با ديگر بصورت عين تقليد

عيان بنمايمت در ديد بيچون
يکي گردانمت من بيچه و چون

چو جانان آفتاب و ماهتاب است
که خورشيد و مهش در تک و تابست

حقيقت از يکي اعيانست پيدا
اگر نه در دوئي جانست پيدا

چو در اعيان خود راهي نبردي
نه صافت خوانم اينجا و نه دردي

همه اينجا توئي بيشک حقيقت
که پيدائي يکي در يک حقيقت

ز پيدائي خود هستي يگانه
تو خواهي بود با خود در ميانه

تو خواهي بود شيخ و کس نباشد
بجز تو در جهان بس نباشد

همه مردان ز ديد خود بمردند
از آن در راه معني گوي بردند

بکنج خلوت خود در يکي باش
تو ذات صرف اينجا بيشکي باش

به از خلوت مدان گر راز داني
که در خلوت رسد سر معاني

به از خلوت چه باشد نزد عشاق
که در خلوت شدند ايشان يقين طاق

حضور خلوت عشاق در ياب
ازين عين دوئي خود طاق درياب

دمي با يار به از ملک عالم
چه ميگوئي چه ميجوئي در ايندم

بخلوت يکزمان بنشين تو فارغ
که در خلوت شوي ايشيخ بالغ

که در خلوت نشستن آن نشايد
که جز جانان نه بيند ديد بايد

ابا جانان چنان مشتاق باشد
که در جانان حقيقت طاق باشد

حضورش از يکي آيد پديدار
شود در هر دو عالم صاحب اسرار

حضورش بيشکي در يک نمايد
ز ديد عشق ما پيدا نمايد

اگر بي شرع آيد فرع دانش
بجز زنديق در اين سر مخوانش

اگر بسپارد اينجاگه ره شرع
بخلوت در بيابد مر شه شرع

حقيقت چون در خلوت نشيني
يقين بايد که جز يکي نه بيني

نه اندر بند آن باشي که آندست
ترا بوسند در خلوت جهان دست

که خود را دوست داري در بر خلق
همي ترسي تو از خير و شر خلق

بنام و ننگ اينجا در نمازي
تو پنداري که بيشک کارسازي