هيلاج نامه عطار

سرانجامت چنين خواهد بدن شيخ
در آخر کل يقين خواهد بدن شيخ

بمير از خويش تا باقي بماني
نظر در منظر ساقي بماني

بمير از خويش تا يابي بقايت
که در مردن بيابي کل لقايت

بمير از خويش شيخا حق به بين هان
حيات اينجاست در ين اليقين هان

چو مي خوردي بمير از خويش اينجا
که بيني جملگي در خويش اينجا

بسي خوردند و در عين وصال اند
ز زخم تيغ تيز اينجا ننالند

يکي گردد در اين بازار معني
اناالحق گويد او بر دار معني

ز جام آخرم کن مست ساقي
مرا داد و در آنم کرد باقي

نبود و بود گشتم در ميان من
نظر کردم همه کون و مکان من

اگر از عشق بودي رهبر اينجا
کجا بگشود مي من بي در اينجا

دو جوهر دان تو عقل و عشق در خود
وليکن عقل بيند نيک يا بد

ازين هر دو اگر آگاه گردي
يقين دانم که تو در راه مردي

جهان ترسان بود از بود خود او
نديده در عيان معبود خود او

نيارد راه بردن در سوي شاه
نباشد همچو عشق از يار آگاه

چنان در نقل و تقليد است مانده
بسي رو کرده اندر ره بمانده

دريندار فنا خوش مست و ناخوش
دمادم ميشود در عشق سرکش

دمادم معرفت ميگويد از يار
که خود را در ميان رد پديدار

دو پاي او يقين در چه بمانده
بسي رو کرده اندر ره بمانده

که در عرفان چنان دم ميزند او
هميخواهد که عشقش بشکند او

اگر بگشايدش در آخر کار
ورا از عشق راز آيد پديدار

ز قرآن گر برد ره عقل در کل
برون آيد يقين از رنج و از ذل

ز قرآن گر برد ره سوي جانان
يکي بيند همه در کوي جانان

ز قرآن گر برد ره در عيانش
يکي باشد همه شرح و بيانش

ز قرآن ره برد گر سوي آندوست
برون آيد ز مغز ايدوست در پوست

ز قرآن گر برد ره در خدائي
ابا عشقش بود کل آشنائي