منطق الطير عطار

گر نماند از ديو وز مردم اثر
از سر يک قطره باران در گذر

گر به يک ره گشت اين نه طشت گم
قطره اي در هشت دريا گشت گم

در ده ما بود برنايي چو ماه
اوفتاد آن ماه يوسف وش به چاه

در زبر افتاد خاک او را بسي
عاقبت ز آنجا بر آوردش کسي

گفت بر شو عمرها بالاي عرش
پس فرو شو پيش از آن در تحت فرش

تا اگر کاري بود درمان کار
کار باشد با تو در پايان کار

ديده باشي کان حکيم بي خرد
تخته اي خاک آورد در پيش خود

تو نياري تاب اين، کنجي گزين
گرد اين کم گرد و در کنجي نشين

هاتفي در حال گفت اي پير زود
هرچه مي خواهي به خواه و گير زود

هر کجا رنج و بلايي بيش بود
انبيا را آن همه در پيش بود

من نه عزت خواهم و نه خواريي
کاش در عجز خودم بگذاريي

چون نصيب مهتران در دست و رنج
کهتران را کي تواند بود گنج

گرچه در بحر خطر افتاده اي
همچو کبکي بال و پرافتاده اي

آن مگس مي شد ز بهر توشه اي
ديد کندوي عسل در گوشه اي

شد ز شوق آن عسل دل داده اي
در خروش آمد که کو آزاده اي

کز من مسکين جوي بستاند او
در درون کندوم بنشاند او

کرد کارش را کسي، بيرون شوي
در درون ره دادش و بستد جوي

چون مگس را با عسل افتاد کار
پاي و دستش در عسل شد استوار

در طپيدن سست شد پيوند او
وز چخيدن سخت تر شد بند او

در خروش آمد که ما را قهر کشت
وانگبينم سخت تر از زهر کشت

عمر در بي حاصلي بردي به سر
کو کنون تحصيل را عمري دگر

جان برافشان در ره و دل کن نثار
ورنه ز استغني بگردانند کار

شد چنان در عشق آن دلبر زبون
کز دلش مي زد چو دريا موج خون

بر اميد آنک بيند روي او
شب بخفتي با سگان در کوي او

چون نبود آن شيخ اندر عشق سست
خرقه را بفکند و شد در کار چست