منطق الطير عطار

کز حرم در رومش افتادي مقام
سجده مي کردي بتي را بر دوام

نيست يک تن بر همه روي زمين
کو ندارد عقبه اي در ره چنين

چار صد مرد مريد معتبر
پس روي کردند با او در سفر

بر سپهر حسن در برج جمال
آفتابي بود اما بي زوال

آفتاب از رشک عکس روي او
زردتر از عاشقان در کوي او

هرک دل در زلف آن دلدار بست
از خيال زلف او زنار بست

هرک جان بر لعل آن دلبر نهاد
پاي در ره نانهاده سرنهاد

روي او در زير زلف تاب دار
بود آتش پاره بس آب دار

صد هزاران دل چو يوسف غرق خون
اوفتاده در چه او سرنگون

گوهري خورشيدفش در موي داشت
برقعي شعر سيه بر روي داشت

گرچه شيخ آنجا نظر در پيش کرد
عشق آن بت روي کارخويش کرد

شد به کل از دست و در پاي اوفتاد
جاي آتش بود و برجاي اوفتاد

سر به سر در کار او حيران شدند
سرنگون گشتند و سرگردان شدند

در رياضت بوده ام شبها بسي
خود نشان ندهد چنين شبهاکسي

روز و شب بسيار در تب بوده ام
من به روز خويش امشب بوده ام

يا از آهم شمع گردون مرده شد
يا ز شرم دلبرم در پرده شد

صبر کو تا پاي در دامن کشم
يا چو مردان رطل مردافکن کشم

بخت کو تا عزم بيداري کند
يا مرا در عشق او ياري کند

يار کو تا دل دهد در يک غمم
دست کو تا دست گيرد يک دمم

آن دگر يک گفت تا کي زين سخن
خيز در خلوت خدا را سجده کن

گفت اگر کعبه نباشد دير هست
هوشيار کعبه ام در دير مست

آن دگر گفت اين زمان کن عزم راه
در حرم بنشين و عذر من بخواه

آن دگر گفتش که دوزخ در ره است
مرد دوزخ نيست هرکو آگهست

شيخ خلوت ساز کوي يار شد
با سگان کوي او در کار شد

قرب ماهي روز و شب در کوي او
صبر کرد از آفتاب روي او