منطق الطير عطار

چون عمر پيش اويس آمد به جوش
گفت افکندم خلافت در فروش

چون اويس اين حرف بشنيد از عمر
گفت تو بگذار و فارغ در گذر

تو بيفکن، هرک رابايد، ز راه
باز برگيرد شود در پيشگاه

عهده در گردنت صديق کرد
آن نه بر عميا که بر تحقيق کرد

من همي ننهادمي بي او به هم
پيش حق در جنت المأوي قدم

مرتضا را چون بکشت آن مرد زشت
مرتضي بي او نمي شد در بهشت

گفت پنداري ز درد کار خويش
مرتضي در چاه گفت اسرار خويش

در تعصب مي زند جان تو جوش
مرتضا را جان چنين نبود خموش

مرتضا را مي مکن بر خود قياس
زانک در حق غرق بود آن حق شناس

در فضولي مي کني ديوان سياه
گوي بردي گر زفان داري نگاه

پيش يار غار، صديق جهان
هم براي جان او در باخت جان

هر دو جان بازان راه او شدند
جان فشانان در پناه او شدند

گرنه در حق جان و دل گم دارمي
يک نفس پرواي مردم دارمي

چون نبودم تا که بودم خودشناس
ديگري را کي شناسم در قياس

چون بگشتي از گرامي تر کسي
پر گنه هستند در امت بسي

گر تو مي خواهي که کس را در جهان
از گناه امتت نبود نشان

آنچ ايشان کرده اند آن پيش گير
در سلامت رو طريق خويش گير

يا قدم در صدق نه صديق وار
يا نه چون فاروق کن عدل اختيار

در تعصب اين فضولي مي مکن
از سر خويش اين رسولي مي مکن

نيست در شرعت سخن تنها قبول
چه سخن گويي ز ياران رسول

نيست در من اين فضولي اي اله
از تعصب دار پيوستم نگاه

پاک گردان از تعصب جان من
گو مباش اين قصه در ديوان من

مرحبا اي هدهد هادي شده
در حقيقت پيک هر وادي شده

ديو را در بند و زندان باز دار
تا سليمان را تو باشي رازدار

ديو را وقتي که در زندان کني
با سليمان قصد شادروان کني