منطق الطير عطار

مانده سرگردان چو آن طفل در آب
دست و پايي مي زنيم از اضطراب

آن نفس اي مشفق طفلان راه
از کرم در غرقه خود کن نگاه

رحمتي کن بر دل پرتاب ما
برکش از لطف و کرم در ز آب ما

صدر دين صديق اکبر قطب حق
در همه چيز از همه برده سبق

آن همه در سينه صديق ريخت
لاجرم تا بود ازو تحقيق ريخت

سنگ زان بودي به حکمت در دهانش
نا به سنگ و هنگ هو گويد زفانش

ختم کرده عدل و انصافش به حق
در فراست بوده بر وحيش سبق

هاي طاها در دل او هاي و هوست
فرخ آنک از هاي و هو درهاي هوست

چون نخستش حق نهد در دست دست
آخرش با خود برد آنجا که هست

کار ذي القربي به جان پرداخته
جان خود در کار ايشان باخته

هم پيامبر گفت در کشف و حجاب
حق نخواهد کرد با عثمن عتاب

چون علي از غيبهاي حق يکيست
عقل را در بينش او کي شکيست

در ضميرش بود مکنونات غيب
زان برآوردي يد بيضا ز جيب

گاه در جوش آمدي از کار خويش
گه فرو گفتي به چه اسرار خويش

در خلافت ميل نيست اي بي خبر
ميل کي آيد ز بوبکر و عمر

ميل اگر بودي در آن دو مقتدا
هر دو کردندي پسر را پيشوا

گر نمي آمد کسي در منع يار
جمله راتکذيب کن يا اختيار

او چو چنديني در آويزد به کار
حق ز حق ور کي برد اين ظن مدار

در عمر گر ميل بودي ذره اي
کي پسر، کشتي به زخم دره اي

پاک از قشر روايت بود او
زانک در معجز درايت بود او

با حذيفه گفت اي صاحب نظر
هيچ مي بيني نفاقي در عمر

کو کسي کو عيب من در روي من
ميل نکند تحفه آرد سوي من

گر خلافت از هوا مي راندي
خويش را در سلطنت بنشاندي

شهر هاء منکر از حسام او
شد تهي از کفر در ايام او

بر تو گر اين خواجگي آيد به سر
زين غمت صد آتش افتد در جگر