منطق الطير عطار

عقل تو چون در سر مويي بسوخت
هر دو لب بايد ز پرسيدن بدوخت

مي نداند در درون پرده راز
کي شود بر چون تويي اين پرده باز

هست کاري پشت و رو نه سر نه پاي
روي در ديوار و پشت دست خاي

گر تو خواني ناکس خويشم دمي
هيچ کس در گرد من نرسد همي

هندوي با داغ را مفروش تو
حلقه اي کن بنده را در گوش تو

هرکه را خوش نيست دل در درد تو
خوش مبادش زانک نيست او مرد تو

يا رب آگاهي ز يا ربهاي من
حاضري در ماتم شبهاي من

ماتمم از حد بشد سوري فرست
در ميان ظلمتم نوري فرست

پاي مرد من در اين ماتم تو باش
کس ندارم دست گيرم هم تو باش

ذره ام لا شده در سايه اي
نيست از هستي مرا سايه اي

تا مگر چون ذره سرگشته من
درجهم دستي زنم در رشته من

همچو شبنم آمدند از بحر جود
خلق عالم بر طفيلش در وجود

حق چو ديد آن نور مطلق در حضور
آفريد از نور او صد بحر نور

چون شد آن نور معظم آشکار
در سجود افتاد پيش کردگار

حق بداشت آن نور را چون مهر و ماه
در برابر بي جهت تا ديرگاه

چون بديد آن نور روي بحر راز
جوش در وي اوفتاد از عزو ناز

در طلب بر خود بگشت او هفت بار
هفت پرگار فلک شد آشکار

داعي ذرات بود آن پاک ذات
در کفش تسبيح زان کردي حصات

در همه کاري چو او بود اوستاد
کار اوست آنرا که اين کار اوفتاد

در پناه اوست موجودي که هست
وز رضاي اوست مقصودي که هست

پيرعالم اوست در هر رسته اي
هرچ ازو بگذشت خادم دسته اي

آنچ از خاصيت او بود و بس
آن کجا در خواب بيند هيچ کس

کافران را داده مهلت در عقاب
نا فرستاده به عهد او عذاب

بوده از عز و شرف ذوالقلتين
ظل بي ظلي او در خافقين

قبله گشته خاک او از حرمتش
مسخ منسوخ آمده در امتش