منطق الطير عطار

در غلط نبود که مي داند که کيست
چون همه اوست اين غلط کردن ز چيست

در غلط افتادن احول را بود
اين نظر مردي معطل را بود

بام تو پر پاسبان، در پر عسس
سوي تو چون راه يابد هيچ کس

گرچه در جان گنج پنهان هم تويي
آشکارا بر تن و جان هم تويي

چون تويي جاويد در هستي تمام
دستها کلي فرو بستي تمام

اي خرد سرگشته درگاه تو
عقل را سر رشته گم در راه تو

جمله عالم به تو بينم عيان
وز تو در عالم نمي بينم نشان

آفتاب از شوق تو رفته ز هوش
هر شبي در روي مي ماليد گوش

بحر در شورت سرانداز آمده
دامني تر خشک لب باز آمده

کوه را صد عقبه بر ره مانده
پاي در گل تا کمر گه مانده

باد بي تو بي سر و پاي آمده
باد در کف باد پيماي آمده

چند گويم چون نيايي در صفت
چون کنم چون من ندارم معرفت

گر تو اي دل طالبي در راه رو
مي نگر از پيش و پس آگاه رو

برتر از علمست و بيرون از عيانست
زانک در قدوسي خود بي نشانست

ذره ذره در دو گيتي وهم تست
هرچ داني نه خداست آن فهم تست

چيست جان در کار او سرگشته اي
دل جگر خواري به خون آغشته اي

مي مکن چندين قياس اي حق شناس
زانک نايد کار بي چون در قياس

در جلالش عقل و جان فرتوت شد
عقل حيران گشت و جان مبهوت شد

چون جزو در هر دو عالم نيست کس
با که سازد اينت سودا و هوس

اي خليفه زاده بي معرفت
با پدر در معرفت شو هم صفت

چون رسيد آخر به آدم فطرتش
در پس صد پرده برد از غيرتش

گنج در قعرست گيتي چون طلسم
بشکند آخر طلسم و بند جسم

همچنين مي رو به پايانش مپرس
در چنين دردي به درمانش مپرس

در بن اين بحر بي پايان بسي
غرقه گشتند و خبر نيست از کسي

در چنين بحري که بحر اعظمست
عالمي ذره ست و ذره عالمست