ديوان عطار

جانم بسوخت چاره خموشي است چون کنم
چون در چنين مقام سخن نيست معتبر

زين پيش بوده ايد جگر گوشه جهان
اکنون چه شد که آب نداريد در جگر

از بيم قهر تو دل عطار خسته شد
از روي لطف در من دلخسته کن نظر

چيزي که ديدي از من آشفته روزگار
اي ناگزير از سر آن جمله در گذر

گرچه با شفقت بود مشاطه بي صد آبله
نيست ممکن در جهان دست عروسان را نگار

آنکه سر بر آسمان مي سود از خوبي خويش
ساعد سيمينش در زير زمين شد تارتار

اين همه گلهاي رنگارنگ از بيرون نکوست
کز درون خاک مي جوشند چون خون در تغار

کردگارا عفو کن جرمي که کردم در جهان
کز جهان بيرون نشد بسيار کس جز جرمکار

اي در غرور نفس به سر برده روزگار
برخيز و کارکن که کنون است وقت کار

اول نگاهدار نظر تا رخ چو گل
در چشم تو نيفکند از عشق خويش خار

تو خود نشسته تا که کي آيد پديد شب
چون شمع جان خويش بسوزي در انتظار

برو خموش که در پيش چشم مشتي کور
چه سنگ ريزه فشاني چه لؤلؤ شهوار

چو خفتگان همه در زير خاک بي خبرند
خبر چگونه دهندت ز حال روز شمار

نه همدمي نه دمي سرکشيده زير کفن
نه محرمي نه کسي روي کرده در ديوار

در آن زمان شوي آگه که باز گيرندت
به پيش خلق جهان نردبان عمر از دار

هزار زلزله در جوهر زمين افتد
ز نعره لمن الملک واحد القهار

آنچه در قعر جان همي يابم
مغز هر دو جهان همي يابم

در رهي اوفتاده ام که درو
نه يقين نه گمان همي يابم

غرق دريا چنان شدم که در آن
نه سر و نه کران همي يابم

چون نيم در سبب چرا گويم
شادي از زعفران همي يابم

طرفه خاري که عشق خود گل اوست
در ره خاوران همي يابم

هرچه رفت ارچه من نيم بر هيچ
پاي خود در ميان همي يابم

هر کجا در دو کون دايره اي است
نقطه جمله جان همي يابم

عقل را آستين به خون در غرق
سر برين آستان همي يابم

خلق را در امور دنياوي
زيرک و خرده دان همي يابم