ديوان قاآني

قسمت برند از نعمت در رحم بنات
روزي خورند از کرمت در شکم بنين

فضل خداي در همه حالي ترا پناه
سير سپهر در همه کاري ترا معين

گاه از در ملاعبه بوسيدمش ذقن
گاه از در مداعبه بربودمش ز زين

در بر کشيده پيکر آن ترک سيمتن
در کف گرفته غبغب آن شوخ ساتگين

در چشم مي نيايد خصمش ز بس نزار
در هم مي نگنجد بختش ز بس سمين

آبستنند مهر ترا در رحم بنات
آماده اند حکم ترا در شکم بنين

در چشم ترم اشک رخ زرد فتاده
زانگونه که در چشمه دمد لاله خودرو

در حلقه زهادم و زان حلقه برونم
چون رشته که در حلقه ز حلقه است برونسو

در روي زمين تالي چرخست به قدرت
در روز وغا ثاني دهرست به نيرو

در چنبر چوگانش فلک همچو يکي گوي
در ساحت ميدانش زمين همچو يکي گو

از لجه خاطر به در آوردم در دم
غواص وش اين نظم که چون رشته لؤلؤ

بر در قصرش هزار بنده چو ارغون
در بر بارش هزار برده چو منکو

تخت در زير و بخت در فرمان
نصر همدوش و عافيت همراه

به دعوت نعمش هر که در زمانه مزيل
به دعوي کرمش هر چه در جهان آگاه

چو شد عهد تو در کام دوستان شيرين
چو زهر قهر تو در جان دشمنان جانکاه

عيدست و ساقي در قدح، صهبا ز مينا ريخته
در گوهر الماس گون لعل مصفا ريخته

کرده پي اکسير جان در طلق زرنيخ روان
در ساغر سيماب سان گوگرد حمرا ريخته

طبعش نهالي بارور جودش شکوفه لطف بر
پيوسته در شاخش ثمر در باغ ديبا ريخته

رسيد آنکو خروش چنگ در گوشش سرود چنگ
رسيد آنکو نواي ناي در هوشش نواي ني

بجز اندر پي الا نيايد در بيانت لا
بجز در عرصه هيجا نگردد بر زبانت ني

دوش در کنجي ز رنج روزه بودم تنگدل
کز برون آسيمه سر، پيکي درآمد در سراي

بر در خدمت بغير از حلقه طاعت مکوب
بر در طاعت بغير از جبهه خدمت مساي

در خدمتش آنان که سر از پاي شناسند
در ديده ارباب عقولند دوابي

مشکل که شود با سخطش در دل اصداف
يک قطره ازين پس به شبه در خوشابي

واجب و در عالم امکان معاذالله غلط
ممکن و در عالم واجب چه نازيباستي

اگر کس عکس خورشيد فلک در آبدان بيند
نيارد گفت خورشيد فلک در آبدانستي

در کفش شمشير بودي اژدها گر اژدها
چون نهنگان جايگه در بحر عمان داشتي

گر نبودي روز هيجا پاي عفوش در ميان
ضرب بازويش خلل در چار ارکان داشتي

مختصر گو غير ذات او نبودي در جهان
واجبي در بر اگر تشريف امکان داشتي

اي دريغا نيستي در دار دنيا مصطفي
ورنه در مدحش مرا انباز حسان داشتي

در سخن پيغمبرم وز کينه خصم
متهم سازد مرا در ساحري

غايب بود غمم تا در مقابلي
حاضر بود دلم تا در برابري

اسرار خاصگان در محضر عوام
زين به کسي نگفت در منطق دري

عقرب اندر زهره داري سنبله بر آفتاب
ذو ذؤابه در قمر داري ذنب در مشتري

ياد زلف حلقه حلقه تست در سوزان دلم
همچو فولادين زره در کوره آهنگري

چو روي شاهدان در روح بخشي
چو وصل دلبران در سازگاري

ز صافي آب هر کاريز در جوي
چو در قلب موحد نور باري

گويي بن آزري که در آذر بود مقامت
يا ني سياوشي که در آتش گذار داري

ماني به افعيي که بود مهره در دهانش
تا در شکنج حلقه نهان گوشوار داري

شاهي که او ز ملوک بر سروري علمست
چونان که در سپهي در برتري علمي

در منع بدکنشان هم شيوه خردي
در دفع کج منشان هم پيشه قسمي

شمشير در کف تو داني مشابه چيست
در دست اصل وجود سرمايه عدمي

رند و قلاشست در ظاهر وليکن در نهفت
پاکدامن خويش را چون پوريا دارد همي

نيشکر از فخر ببالد که تو چون ني
در طاعت و در خدمت شه بسته مياني

در چشم تو صد جور آشکارا
در زلف تو صد فتنه نهاني

تا بوده بوده ماه در سرطان
ويدون تو به ماه در چو سرطاني

در بزم به تن چو ديبايي
در رزم به دل چو سخت سنداني

نيي رسول و ترا نيست در زمين سايه
نيي خداي و ترا نيست در جهان ثاني

ازين مطموره تن جاي در معموره جان کن
که در مقصوره عزلت عروسانند روحاني

بسيج قورخانه شه بري گر در بيابانها
نپويد در بيابانها نسيم از تنگ ميداني