مجموعه آثار عطار

بهر عصري ظهوري کرد در دهر
گهي باشد به صحرا گاه در شهر

ترا دانش بدان در کار آرد
ز بيراهي ترا در راه آرد

بگردد اينچنين در گرد عالم
کزو پيدا شود در دهر آدم

شناسد خويش از آغاز و انجام
بياد حق بود در صبح و در شام

تو او را جو که در عالم چو جانست
رفيق اوليا در هر زمانست

بغير او اگر راهي گزيني
در آنره خويش را در چاه بيني

حقيقت مهر او در دل سرشتم
هميشه در گل و باغ بهشتم

گذر کن در لباس گلخن تن
چه مردان در ره عشقش قدم زن

سخن باشد ميان عارفان در
ولي خر مهره باشد در جهان پر

مکن در نزد جاهل آشکارا
ولي پنهان مکن در نزد دانا

نه آنها جسته در فطرت پناهي
نه اينها در ازل کرده گناهي

محمد نام او دان در شريعت
که تا نامش بداني در حقيقت

خدا را در الوهيت احد خوان
نبي را در عبوديت يکي دان

نگر تا در چه شغل و در چه کاري
مکن با جان خود زنهار خواري

بدنيا در بدان نورند قايم
به عقبي در بقا يابند دايم

تو محکوم شريعت بهر آني
که داري در دماغ از در کاني

چو باز در عشق در پرواز آيد
همه صيدي به پيشش باز آيد

چو علمت هست جانا در عمل کوش
که تا پندت بود چون حلقه در گوش

بسا گنجا که يابي در معاني
پر از در خوشاب و لعل کاني

در آفاقش نيابي گرچه جوئي
ولي در خود بيابي گر بجوئي

در آن هر يک بود غولي خطرناک
شده در رهزدن گستاخ و چالاک

که تا با او در اين ره در بدايت
بنور شمع او يابي هدايت

چو او در راه حق هشيار باشد
کشش خود دايما در کار باشد

دو تائي بايد اول در نمايش
که تا پيدا شود در ره گشايش

بچشم حرمت و تعظيم در پير
نگه کن در همه کين هست توفير

بجان ميکوش در تعظيم هر پير
که تا در دل نيابي زحمت از پير

در آن يکدم خرابيها نمايد
که شرح آن بگفتن در نيايد

اگر هم صحبت نيکست در راه
فزايد مر ترا در صحبتش جاه

بود ثابت قدم در شرع دائم
بامر و نهي در پيوسته قائم

ولي در وقت و در حالت خبرهاست
که هريک را درين منظر نظرهاست

همه در عشق صاحب درد گشته
محبت را بجان در خورد گشته

در آن مجمع نمود از ذوق شوقي
که شد در جان هريک همچو طوقي

بدين شکرانه جانرا در ميان نه
بدين نعمت بود جان در ميان نه

چو زين عالم ترقي کرد در حال
در او ظاهر نگردد قول قوال

نشان آن باشد آن کس را در آن حال
بگردد در درونش جمله احوال

در آن حالت بصورت در نماند
حقيقت معني هر يک بداند

اگر خواهد که آرد در عبارت
و يا رمزي بگويد در اشارت

نهانيها عيان بيند در آن نور
بسي نام و نشان بيند در آن نور

تو تا از هستي خود در حجابي
نشاني زينکه گفتم در نيابي

بده در راه شرعم استقامت
که تا يابم در آن امن و سلامت

فزون از قطره هاي برف و باران
که بارد در شتا و در بهاران

اي ز وصلت زاهدان در تهنيت
همچو داود نبي در تعزيت

صد هزاران عارفان در گفتگو
اندرين ره لوح دل در شست وشو

ننگري در هيچ سو اي مردکار
دايما در عشق باشي بي قرار

اي وصالت عالمان در هاي و هو
در ره تقليد بشکافند مو

اي وصالت وصل در بن تاخته
لاجرم در عشق جان درباخته

سر حق بنمود او در سر حق
در ره حق داد مردان را سبق

زاهدان يک شمه از وي يافتند
سالها در سوختن در ساختند

اسب را در راه احمد تاختم
جان خود در راه احمد يافتم

در امور سر حق ره برده بود
ني چو حال ما و من در پرده بود