ديوان سنايي

يکتا و دو تا گردد در مدحت و خدمت
يابد اگر از جود تو دستار دوتايي

اي ز عشق دين سوي بيت الحرام آورده راي
کرده در دل رنجهاي تن گداز جانگزاي

سوي خانه دوست نايد چون قوي باشد محب
وز ستانه در نجنبد چون وقح باشد گداي

صدهزار آوازه يابي در هواي حج وليک
عالم السر نيک داند هاي هوي از هاي هاي

اي خواجه ترا در دل اگر هست صفايي
بر هستي آن چون که ترا نيست گوايي

تو بسته شده در گره آز شب و روز
وز دست هوا خورده به ناکام قفايي

در حوصله تنگ تو زين بيش نگنجد
اين هديه چو دادند نخواهند جزايي

اگر تاريک دل باشي مقامت در زمين باشد
اگر روشن روان گردي مقر اوج سما يابي

پس دل خون شده تافته تيره من
کو همي در دو صفت داشت ز زلفت حسبي

تا همي رقص کند در چمن عشرت و عيش
ماه رقاص نهادست سپهرت لقبي

آن بزرگي که ز بس فضل و کريمي نگذاشت
در مزاج فضلا از کرم خود اربي

آن کريمي کاثر سورت خمش در کون
همچو نار آمد و ارواح حسودش حطبي

تا ضمير تو سوي کلک تو راهي بگشاد
بسته شد مصلحت ملک هري در قصبي

اي خداوند يقين دان که بر مدحت تو
نيست در شاعري بنده ريا و ريبي

جانيست سنايي را در ديده سنان او
پس گر چنينستي بي جان چو جنانستي

ور هيچ کرا کردي در درگه چون خلدش
هم رايت رايستي هم خانه خانستي

ايا مانده بي موجب هر مرادي
همه ساله در محنت اجتهادي

از برون آفرينش گلشني بر ساختي
برکشيدي نردبان و خيمه در گلشن زدي

سيماي تو حقا که چو زر باشد بي سيم
گلزار نيابي تو مشو در گلزاري

در پرده انديشه بياراي عروسي
پس جلوه کنش پيش مهي شاه تباري

بر اسب اميد آمده مجدود سنايي
در زير پي از بهر کفت راهگذاري

زيرا که ز بي پيرهني از قبل شرم
در خانه چو خفاش بدو مانده بشاري

آفتاب معني از سايت بر آيد در جهان
زان که از هر معنيي چون آفتاب خاوري

بينمت منظوم و موزون و مقفا زان ترا
دستيار خويش دارد زهره در خنياگري

اي سپاهان سروري کن بر زمين چون آسمان
در جهان تا تو ولادتگاه چونين سروري