ديوان سنايي

در رسته سنت سنايي از دل
داده خرد و عشق تو خريده

روز جواني گذشت موي سيه شد سپيد
پيک اجل در رسيد ساخته کن راحله

تکيه مکن بر بقا زان که در آرد به خاک
صولت شير عرين پيکر اسب گله

فرش تو در زير پا اطلس و شعر و نسيج
بيوه همسايه را دست شده آبله

دزد به شمشير تيز گر بزند کاروان
بر در دکان زند خواجه به زخم پله

صوفي صافي شوي بر در مير و وزير
صوف کني جامه را تا ببري زان زله

در روي او بخنديد از بهر حال کو خود
بر آفتاب خندد وقت وداع هر مه

عقل غريزتي را روح القدس نخواند
در بارگاه وصفش جز ما تقول ويله

زخم سنان او را اه کردي اي سنايي
هرگز کدام عاشق در وقت خه کند اه

چندانش مملکت باد اندر خضر که باشد
دوران مهر و مه را در ملک او سفرگه

خليلت را به آتش در فکندند آزمايش را
ندانستند از فضلت ز رعنايي و رسوايي

زمستان آري و حله بپوشاني جهان را در
بهار آري بيارايي چنان جنات حورايي

وگر در راحتي افتي گمان بر کابن ياميني
وگر بهتان سرايندت چنان مي دان مسيحايي

شبي نفروختي هرگز چراغي بهر يزدانت
همه روزت همي بينم که در مهر تجلايي

نماني زنده در دنيا اگر ماهي و خورشيدي
بخايد مرگ ناچارت اگر آهن همي خايي

اي بنده به درگاه من آنگاه بر آيي
کز جان قدمي سازي و در راه درآيي

با قرب من آنگاه قرين گردي کز دل
از جاه فرود آيي و در چاه درآيي

بخشنده چو ماييم ز ما بين که حقيقت
ننگ ست به جز بر در بخشنده گدايي

خواهي که رها گردي ازين بيم مرا خوان
در جمع فقيه الامم از بهر رهايي

يارب که مباديش فنايي که زمانه
ناورده چنو نادره در دار فنايي

حقا که ز زيب سخن و زين جمالت
ختمست در القاب تو زين العلمايي

چون عمر خطاب سر سنت و ديني
چون حيدر کرار در علم و سخايي

پس درد کجا ماند در ديده دانش
چون ديده او را ز لطيفي تو دوايي

صد مجلس پر در کني اي گوهر دانش
چون آن دو بسد را به عبارت بگشايي

هر روز نوت خلعت تو منبر دولت
تابنده کافي تو در مدح سرايي