ديوان سنايي

خزبر اندامشان چو خار و خسک
نوش در کامشان چو حنظل و سم

من يکي شاعر و دخيل و غريب
راه عزلت گزيده در عالم

رفت او پيش و من شدم ز پسش
در يکي کوچه خم اندر خم

هر دو خفتند مست و در راندند
پيش من مست وار خر بکرم

خاک غزنين و بلخ و نيشابور
وز در روم تا حد جيلم

به قلم چند گونه سحر حلال
مي نمايد چو در ادب اسلم

نکته اصمعي و جاحظ و قيس
هست در پيش لفظ او اخرم

کمر به دست تو آيد همي سليمان وار
ترا طمع که در انگشت تو کند خاتم

پاک و بي عيبم و بيننده عيب همه خلقان
در گذارنده و پوشنده عيب همگانم

بگذرانم ز صراط و برهانم ز عذابت
در بهشت آرم و بر خوان نعيمت بنشانم

دانم که از بيت اللهي شيري بگو يا روبهي
در حضرت شاهنشهي بوالقاسمي يا بوالحکم

شاهدان چون در خراباتند من زان آگهم
زاهدان را جز بدانجا رهنمايي چون کنم

با نکورويان گبران بوده در ميخانه مست
با سيه رويان دين زهد ريايي چون کنم

ظلام مشرق بر چهر روز مستولي
سواد مغرب در طبع چرخ مستحکم

بگذري چونت ببينم خرامنده چو کبک
باز کردار در آن لحظه ز شادي بپريم

خيره درديست چو در پاي ببينيم ترا
از غم و رنج قدمهات بر آتش سپريم

چون خطا از سامري بينيم در هنگام کار
غايت سستي بود گر جرم بر آزر نهيم

فتنه خويشيم هر يک در طريق عاشقي
جامه مان گازر درد تاوانش بر زرگر نهيم

ماه اگر نيکو نتابد ابر در پيشش کشيم
رهبر ار گمراه گردد سنگها رهبر نهيم

هرگز نبوده دفتر و دف در مصاف عشق
تير اميد کي چو شهان بر دفک زنيم

دست حريف خوبتر آيد که در قمار
شش پنج نقش ماست همين ما دو يک زنيم

طوفان عام تا چکند چون بسان سام
خر پشته در سفينه نوح و ملک زنيم

خيز تا خود ز عقل باز کنيم
در ميدان عشق باز کنيم

يوسف چاه را به دولت دوست
در چه صد هزار باز کنيم

چنگ در فتراک اين معشوق عاشق کش زنيم
پس لگام نيستي را بر سر فرسان کنيم