مصيبت نامه عطار

هر که شد در خرقه شد حيله ساز
پس دکان خويش را در کرد باز

بود دزدي دولتي در وقت خفت
در وثاق احمد خضرويه رفت

دزد بر فرمان او در کار شد
در نماز و ذکر و استغفار شد

آن چه در عقبي ترا آن در خورست
کار آن کردن ترا لايق ترست

تا تصرف ميکني در ملک من
خويش را آورده در سلک من

در دو عالم نيست حاصل جز دريغ
هيچکس را نيست در دل جز دريغ

در همه چيزي رواني همچو روح
در دو عالم با سر افتاد از تو نوح

نعمتي در پاکي و در طاعتي
با تو گر صحبت کند يک ساعتي

نفس کافر را که در هر ساعتش
آزمايش ميکنم در طاعتش

چون ترا در خانه جاي ماتمست
در چنين جائي دلت چون خرمست

اين زمان در حيرت و در حسرتم
ميکند از پر موري غيرتم

در کنارت گنج بينم صد هزار
با ميان آر آنچه داري در کنار

تا در چون حق جهانداري بود
بر در تو آمدن عاري بود

محتسب بود آن يکي الياس نام
سخت در تقوي و در معني تمام

در تحمل باز گفتم حال خاک
خاک شو تا در نماند جان پاک

لاجرم ساکن نه در هيچ باب
در مروري روز و شب مرالسحاب

زلزله زين درد در ديوان کيست
يا جبال اوبي در شان کيست

گرچه در صورت ثباتي دارد او
در صفت جنبيده ذاتي دارد او

راه اول در شريعت رفتن است
در عبادت بي طبيعت رفتن است

صوفئي را ديد يکروزي نظام
در وفا و عهد و در صفوت تمام

شورشي در جان هندوي اوفتاد
ز آرزوي کعبه در روي اوفتاد

گر بصانع در دلت راهي بود
در بر آن صنع چون کاهي بود

سر بدوزخ در دهد ناگه ترا
در چه شغلي ره بود آنگه ترا

گر نبودي شور در تو اي دريغ
در کبودي گوهري بودي چو تيغ

اي عجب در تشنگي آغشته ام
وز خجالت در عرق گم گشته ام

زين سخن الهام آمد در دلم
شد جهاني درد در دل حاصلم

نه طراوت مانده در رخسار او
نه حلاوت مانده در گفتار او

در رهي ميرفت شبلي دردناک
ديد دو کودک در افتاده بخاک

در سياهي ساکنم زين غم مدام
مانده ام در جامه ماتم مدام

آن ثريدي را که تو در کل حال
در شکستي مدت هفتاد سال

دايما در خوي ناخوش مانده
وز صفات بد در آتش مانده

در جهان نوباوه هر دم تراست
صد بهشت عدن در عالم تراست

چون بسر سبزي بيابم راستي
سر نهم در زردي و در کاستي

در گدائي و اسيري اوفتاد
در بلا و رنج و پيري اوفتاد

سخت در خود مانده ام جان در خطر
تا که از من اينچه دادي واببر

زود در پيچيد و پس بر سر گرفت
قصد بردن کرد و راه در گرفت

ور گرو مي بر نگيري تن زند
آتشت در جان و در خرمن زند

پاک همچون شاخ در گل ميشدند
لاجرم در قرب کامل ميشدند

پايمال هر خس و دون گشته ايد
در ميان خاک در خون گشته ايد

من که باشم در همه روي زمين
تا مرا نامي بود در کوي دين

در گرفته بود طفلش آن زمان
اي عجب پستان مادر در دهان

صد جهان حسرت بجان پاک در
ميتوان ديدن بزير خاک در

مرده آوردند بسيارش به پيش
در غلط افتاد زن در کار خويش

زن غمم در خون و در گل مانده
همچو مرغي نيم بسمل مانده

هدهد از خود نيز در سر ميکند
در سرش چيزيست سر بر ميکند

زانکه دنيا در بر دين ذره ايست
صد هزاران ذره در هر تره ايست

نه نکوئي ماند در ديدار او
نه طراوت ماند در رخسار او

خون فصد و حيض هم در طشت بود
تا بسر آن طشت در هم گشت بود

آتش کفر تو در دين اوفتاد
در همه عالم کرا اين اوفتاد

هم دل مؤمن تو داري در دهان
هم توئي با خون دل در رگ روان