جمشيد و خورشيد ساوجي

ملک گفتا: «اگر عمرم دهد مهل
بود کار در و دشت و جبل سهل

گهر در سنگ باشد مهره با مار
عسل با نيش باشد ورد با خار»

قدح چون ماه شد در برج گردان
ز مي چون چرخ روشن گشت ايوان

چو جامي چند مي در داد ساقي
ملک را گفت: «دولت باد باقي

کدامين دايه از شيرت لب آلود
مگر آب حياتش در لبان بود

سه تا تار از کمند زلف مشکين
که هر يک داشت صد تا تار در چين

اگر وقتي شود وقتت مشوش
ز زلف من فکن تاري در آتش »

ملک جمشيد، شب خوش کرد مه را
پري خوش در کنار آورد شه را

ملک بر بست بار خود از آن بوم
سر اندر ره نهاد و روي در روم

گهي انديشه مي شد در رهش لنگ
گهي آمد نظر را پاي بر سنگ

به بالا آسمانش تا کمرگاه
زحل را از علوش دلو در چاه

در آن کهسار ديد از دور يک تل
فروزان بر سر آن تل دو مشعل

ازين ره بازگشتن جهل باشد
جبل در راه عاشق سهل باشد

روان چرم گوزن آورد در شست
به خاصيت ز دستش مار مي جست

خروشان روي در جمشيد بنهاد
کشيد اندر خودش، پس کام بگشاد

سران خيل در پايش فتادند
سراسر دست و پايش بوسه دادند

اشارت کرد خسرو چينيان را
که در بندند بهر کين ميان را

چو اکوان لعين آن راز بشنيد
چو رعد و برق در ساعت بغريد

به ديوان گفت ها آمد گه صيد
که صيد آمد به پاي خويش در قيد

به جاي اسب شير شرزه در زير
گرفته استخوان فيل شمشير

ز چرم ببر خفتان کرده در بر
ز سنگ خاره بر سر داشت مغفر

به پاي خويش با جم جنگ مي کرد
به پاي خود فلک در دامش آورد

اگر چه پاي خود را داشت در چنگ
نيامد پايدار اندر صف جنگ

ز گردون خويشتن را بر زمين يافت
در آن صحرا نشان آدمي يافت

به نزد بحر ديري ديد مينا
کشيشي پير چون کيوان در آنجا