ديوان خاقاني

خانه در بسته دار بر اغيار
تا در او اين غريب مهمان است

زيان تو در سود دانستن است
توان تو در ناتوانستن است

نيک بد گشت در اين منزل بد
گرچه بد بود در آن، مولد پست

کسراي عهد بين که در ايوان نو نشست
خورشيد در نطاق شبستان نو نشست

در بيع گاه دهر به بادي بداد عمر
در قمره زمانه به خاکي بباخت بخت

در آفتاب نبيني که شد اسير کسوف
چو تيغ زنگ زده در ميان خون آمد

در بيانم آب و در فکر آتش است
آبي از آتش مطرز کس نديد

هرچه مي کردم آسمان با من
از در مهر در نمي آمد

آرزو بود در حجاب عدم
به تمنا به در نمي آمد

در عجم کيست کو چو طفل عرب
طوق تو در گلو نمي دارد

در او قرصه خور ز چرخ ترنجي
چو نارنج در شيشه بيني مصور

در او جرم گردون چو در قعر قلزم
يکي ريگ پيروزه رنگ مدور

کز دوستي مسيح نصاري است در سعير
وز دشمني مسيح يهودي است در سقر

هر که خر در خلاب شهوت راند
در سر افتادش اسب سرکش عمر

هر کو در نقص ديد در خود
کامل تر اهل دين شمارش

چو در چهار در ملک شد به چهار جهت
مثال نور فرستاد آفتاب مثال

حکم حق تا در نبوت بست
بست گردون در فتوت هم

در نيم شب چو صبح پسين درگرفته ايم
در ملک نيم روز به پيشين رسيده ايم

خواه با دشمن است سر در جيب
خواه با دوست پاي در دامن

اگر نه کعبه بدي، در عرب چکار مرا
که نيست در عجم امروز کس قرينه من

فصلي که در معارضه غير گفته اي
تضمينش کن در اين دو سه منظوم گوهري

در اوهن البيوت چه ترسي ز عنکبوت
چون بر در مشبک زنبور کافري

اين که خرد را در ملوک نمودم
گر در عزلت نمودمي چه غمستي

به سم کوه پيکران در رزم
کوه را در هوا فرستادي

در همه ديوان من دو هجو نبيني
در همه گلزار خلد خار نيابي