ديوان خاقاني

خط سيه کرده تظلم به در چرخ بريد
که شما در خط اين سبزه وطائيد همه

نديدي آفتاب جان در اسطرلاب انديشه
نخواندي احسن التقويم در تحويل انساني

از آن در خرقه آدم خشن خويي که در باطن
مرقع دار ابليسي، ملمع دار شيطاني

در نفس مبارکش سفته راز احمدي
در سفن بلارکش معجز تيغ حيدري

در يرقان چو نرگسي، در خفقان چو لاله اي
نرگس چاک جامه اي، لاله خاک بستري

در صفت يگانگي آن صف چارگانه را
بنده سه ضربه مي زند، در دو زبان شاعري

در کف ساقي از قدح حقه لعل آتشي
در گلوي قدح ز کف رشته عقد عنبري

در مجلسي که بگذشت از ياد او حديثي
در هر لب سفالين ريحان تازه بيني

خاقانيا در آتش سرمست شو ز عشقش
تا در ميان آتش بستان تازه بيني

در سايه رکابش فتنه بخفت و دين را
در جذبه عنانش جولان تازه بيني

ماه نو ما حلقه ابريشم چنگ است
در گوش نه آن حلقه چو در حلقه مائي

اي تيغ ملک در کف رخشانش همانا
در چشمه حيوان ورق زهر گيائي

چون نقش بصر در سيهي نور سپيدي
چون زلف بتان در ظلمان اصل ضيائي

در کشور دولت چو نبي شهر علومي
در بيشه صولت چو علي شير وغائي

خواهند ز تو امن، فزع يافتگان ز آنک
در ظلمت و در خوف چراغي و رجائي

همه عاجز شش در و مهره در کف
به همت مششدر گشائي نيابي

آتش تب در زمين گنجه همه شب
در دم من آه آسمان شکن آورد

در دل خاقاني ارچه آتش تب خاست
آب حياتش نگر که در سخن آورد

گرز او در قلعه البرز زلزال افکند
چتر او در قبه افلاک نقصان آورد

در کفم نيست آنچه مي بايد
در دلم نيست آنچه مي شايد

بر در خاقاني اکبر آي و کرم جوي
از در درياي تنگ بار چه خيزد

نرسم در خيال تو چه عجب
که مگس در عقاب مي نرسد

هرگز در آينه نتوان ديد افتاب
اين افتاب و آينه بين در مکان آب

نه در نبات اين بدلي آمد از قدر
نه در نجوم آن خللي آمد از قضا

اي در برگزيده که غواص کرده اي
در بحر فکر خاطر دردانه سنج را