بوستان سعدي

ز ششصد فزون بود پنجاه و پنج
که پر در شد اين نامبردار گنج

قبا گر حريرست و گر پرنيان
بناچار حشوش بود در ميان

شنيدم که در روز اميد و بيم
بدان را به نيکان ببخشد کريم

تو نيز ار بدي بينيم در سخن
به خلق جهان آفرين کار کن

همانا که در پارس انشاي من
چو مشک است کم قيمت اندر ختن

چو خرما به شيريني اندوده پوست
چو بازش کني استخواني در اوست

که سعدي که گوي بلاغت ربود
در ايام بوبکر بن سعد بود

گر از فتنه آيد کسي در پناه
ندارد جز اين کشور آرامگاه

نه ذکر جميلش نهان مي رود
که صيت کرم در جهان مي رود

نبيني در ايام او رنجه اي
که نالد ز بيداد سرپنجه اي

در ايام عدل تو، اي شهريار
ندارد شکايت کس از روزگار

هم از بخت فرخنده فرجام تست
که تاريخ سعدي در ايام تست

که تا بر فلک ماه و خورشيد هست
در اين دفترت ذکر جاويد هست

برون بينم اوصاف شاه از حساب
نگنجد در اين تنگ ميدان کتاب

صدف را که بيني ز دردانه پر
نه آن قدر دارد که يکدانه در

تو آن در مکنون يکدانه اي
که پيرايه سلطنت خانه اي

مقيمش در انصاف و تقوي بدار
مرادش به دنيا و عقبي برآر

خدايا تو اين شاه درويش دوست
که آسايش خلق در ظل اوست

اگر بنده اي سر بر اين در بنه
کلاه خداوندي از سر بنه

محال است چون دوست دارد تو را
که در دست دشمن گذارد تو را

شنيدم که در وقت نزع روان
به هرمز چنين گفت نوشيروان

که خاطر نگهدار درويش باش
نه در بند آسايش خويش باش

نيايد به نزديک دانا پسند
شبان خفته و گرگ در گوسفند

گزند کسانش نيايد پسند
که ترسد که در ملکش آيد گزند

فراخي در آن مرز و کشور مخواه
که دلتنگ بيني رعيت ز شاه