مواعظ سعدي

کسان ذخيره دنيا نهند و غله او
هنوز سنبله باشد که رفت در ميزان

خنک عراق که در سايه حمايت تست
حمايت تو نگويم، عنايت يزدان

چو حصر منقبتت در قلم نمي آيد
چگونه وصف تو گويد زبان مدحت خوان

پري که در همه عالم به حسن موصوفست
ز شرم چون تو پريزاده مي رود پنهان

به دستهاي نگارين چو در حديث آبي
هزار دل ببري زينهار ازين دستان

لبان لعل تو با هر که در حديث آيد
به راستي که ز چشمش بيوفتد مرجان

اميد وصل تو جانم به رقص مي آرد
چو باد صبح که در گردش آورد ريحان

سر خجالتم از پيش برنمي آيد
که در چگونه به دريا برند و لعل به کان

مرا قبول شما نام در جهان گسترد
مرا به صاحب ديوان عزيز شد ديوان

حيات مانده غنيمت شمر که باقي عمر
چو برف بر سر کوهست روي در نقصان

مرا که طبع سخنگوي در حديث آمد
نه مرکبيست که بازش توان کشيد عنان

تو کوه جودي و من در ميان ورطه فقر
مگر به شرطه اقبالت اوفتم به کران

خلاف نيست در آثار بر و معروفت
که دير سال بماند تو ديرسال بمان

کاش کابن مقله بودي در حيات
تا بماليدي خطت بر مقلتين

در تو نتوان گفت جز اوصاف نيک
ور کسي گويد جز اين ميلست و مين

اي کمال نيک مردي بر تو ختم
نيک نامي منتشر در خافقين

تا به گردون بر برخشند اختران
تا به گيتي در بتابد نيرين

جاودان در بارگاهت عيش باد
تا به گردون مي رود آواز قين

چنين درخت نرويد ز بوستان ارم
چنين صنم نبود در نگارخانه چين

طريق اهل نظر خامشي و حيرانيست
که در نهايت وصفت نمي رسد تحسين

حکايت لبت اندر دهان نمي گنجد
لب و دهان نتوان گفت در درج ثمين

به صدر صاحب ديوان ايخان نالم
که در اياسه او جور نيست بر مسکين

بسي نماند که در عهد رأي و رأفت او
به يک مقام نشينند صعوه و شاهين

تو آن يگانه دهري که در وساده حکم
به از تو تکيه نکردست هيچ صدرنشين

چو فيض چشمه خورشيد بامداد پگاه
که در تموج او منطمس شود پروين