ديوان سعدي

معجزات پنج پيغمبر به رويش در پديد
احمد و داود و عيسي خضر و داماد شعيب

مدار توبه توقع ز من که در مسجد
سماع چنگ تأمل کنم نه وعظ خطيب

تا چشم بدي به زير بنهد
ديگر به کرشمه در نهانست

هستم همه ساله دست بر سر
چون پاي فراق در ميانست

گفتم او را اين چه زلف ( . . . )
گفت هان في الجمله در ( . . . )

دل نه جاي تست آخر چون کنم
در جهانم خود همين ويرانه ايست

هرکسي را دلربايي همچو ذره در هوايي
قبله هرکس به جايي قبله سعدي سرايت

گر دهد عمرم امان رويت ببينم عاقبت
ور بميرم در غريبي ز انتظارت خير باد

ما ترک سر بگفتيم، تا دردسر نباشد
غير از خيال جانان، در جان و سر نباشد

در روي هر سپيدي، خالي سياه ديدم
بالاتر از سياهي، رنگي دگر نباشد

رنگ قبول مردان، سبز و سفيد باشد
نقش خيال رويش، در هر پسر نباشد

چشم وصال بينان، چشميست بر هدايت
سري که باشد او را، در هر بصر نباش

شرحت کسي نداند، وصفت کسي نخواند
همچون تو ماه سيما، در بحر و بر نباشد

با لب يار و در بر دلدار
هر زمانيم کار و باري بود

صبح چنان صادقست (در طلب او)
کز هوس روي او (پگاه برآيد)

گر به مثل ديرتر ز خوا(ب بخيزد)
صبح در آن روز (چاشتگاه برآيد)

گل به چمن در برست، ماه مگر يا خورست
سرو به رقص اندرست، بر طرف جويبار

در انتظار تو سعدي هميشه مي گويد
که اي نسيم سحر بوي زلف يار بيار

کجاست خانه قاضي که در مقالت عشق
ميان عاشق و معشوق ماجراست هنوز

نيازمندي من در قلم نمي گنجد
قياس کردم و ز انديشه ها و راست هنوز

چه درد دلست اينچه من درفتادم
که در دام مهر تو دلبر فتادم؟

ز غرقاب اين غم، رهايي نيابم
که در موج ديده چو لنگر فتادم

خيال لب و روي و خلاش بديدم
به سر در گل و مشک و شکر فتادم

دران چاه جانم خوش افتاد ليکن
ز بدبختي خويش بر در فتادم

حديث خويش بنوشتم چو آن گفتار ( . . . )
چو در دل مهر تو کشتم مبارک (باد پيوندم)