ديوان خاقاني

به تاب آينه دل در اين سياه غلاف
به آب آينه جان در اين کبود سراب

عدل است و بس کليد در هشتم بهشت
کز عدل بر گشادن اين در نکوتر است

در غيبت آن قصيده که گفتم شگرف بود
در حضرت اين قصيده ديگر نکوتر است

بخت را در گليم بايستي
اين سپيدي برص که در بصر است

چشم بد دور بر در بختم
چرخ حلقه به گوش همچو در است

عدل همام گفت که ما حرز امتيم
ما در ضمان خلق و خدا در ضمان ماست

گل شکر را ز رشک نيشکرش
زهر در حلق و خار در جگر است

مايه سودا در اين صداع چه چيز است
سود محاکا در اين حديث چه لاف است

آسمان در حرم کعبه کبوتروار است
که ز امنش به در کعبه مسما بينند

گر چه در نفت سيه چهره توان ديد وليک
آن نکوتر که در آيينه بيضا بينند

از کجا برداشته اول ز بغداد طلب
در کجا در وادي تجريد امکان ديده اند

در طواف کعبه جان ساکنان عرش را
چون حلي دلبران در رقص و افغان ديده اند

کوه محروق آنکه همچون زربه شفشاهنگ در
ديو را زو در شکنجه حبس خذلان ديده اند

بر در کعبه که بيت الله موجودات است
که مباهات امم زان در والا شنوند

بار عام است و در کعبه گشاده است کز او
خاصگان بانگ در جنت ماوا شنوند

اشک در رقص است و ناله در سماع
بر سماع و رقص جان خواهم فشاند

در حضورش لالي آرم در زبان
نه لالي از زبان خواهم فشاند

پس در داد بسته چون مانده است
گر به مسمار در ندوخته اند

بينا دلان ز گفته من در بشاشت اند
کوري آن گروه که جز در حزن نيند

در ايوان شاهي در دولتش را
فلک حلقه و ماه سندان نمايد

در اقليم ايران چو خيلش بجنبد
هزاهز در اقليم توران نمايد

لعل در جام تا خط ازرق
شعله در چرخ اخضر اندازد

چون چرخ در رکوع و چو مهتاب در سجود
بردم نماز آنکه مرا زير بار کرد

اين کعبه در سرادق شروان سرير داشت
و آن کعبه در حديقه مکه قرار کرد

اين کعبه در عجم عجمش سرگزيت داد
و آن کعبه در عرب عربش سبز ازار کرد