ديوان سعدي

گر در نظرت بسوخت سعدي
مه را چه غم از هلاک کتان

برخيز که باد صبح نوروز
در باغچه مي کند گل افشان

سزاي دشمنان اين بس که بينند
حبيبان روي در روي حبيبان

بهل تا در حق من هر چه خواهند
بگويند آشنايان و غريبان

بگذار تا بگرييم چون ابر در بهاران
کز سنگ گريه خيزد روز وداع ياران

سعدي به روزگاران مهري نشسته در دل
بيرون نمي توان کرد الا به روزگاران

هلاک ما چنان مهمل گرفتند
که قتل مور در پاي سواران

چه خوش باشد سري در پاي ياري
به اخلاص و ارادت جان سپاران

گو خلق بدانيد که من عاشق و مستم
در کوي خرابات نباشد سر و سامان

در پاي رقيبش چه کنم گر ننهم سر
محتاج ملک بوسه دهد دست غلامان

بر عقل من بخندي گر در غمش بگريم
کاين کارهاي مشکل افتد به کاردانان

من ترک مهر اينان در خود نمي شناسم
بگذار تا بيايد بر من جفاي آنان

چند به شب در سماع جامه دريدن ز شوق
روز دگر بامداد پاره بر او دوختن

لهجه شيرين من پيش دهان تو چيست
در نظر آفتاب مشعله افروختن

گر متصور شدي با تو درآميختن
حيف نبودي وجود در قدمت ريختن

هر که به شب شمع وار در نظر شاهديست
باک ندارد به روز کشتن و آويختن

نبايستي هم اول مهر بستن
چو در دل داشتي پيمان شکستن

وليکن صبر تنهايي محالست
که نتوان در به روي دوست بستن

همي گويم بگريم در غمت زار
دگر گويم بخندي بر گرستن

آن چنان وهم در تو حيرانست
که نمي داندت نشان گفتن

اين حکايت که مي کند سعدي
بس بخواهند در جهان گفتن

طوطي نگويد از تو دلاويزتر سخن
با شهد مي رود ز دهانت به در سخن

واجب بود که بر سخنت آفرين کنند
ليکن مجال گفت نباشد تو در سخن

در هيچ بوستان چو تو سروي نيامدست
بادام چشم و پسته دهان و شکرسخن

اي باد اگر مجال سخن گفتنت بود
در گوش آن ملول بگوي اين قدر سخن