ديوان رودکي

کي مار ترسگين شود و گربه مهربان؟
گر موش ماژ و موژ کند گاه در همي

اين ايغده سري به چه کار آيد اي فتي
در باب دانش اين سخن بيهده مگوي

در رهگذر باد چراغي که تراست
ترسم که: بميرد از فراغي که تراست

هان! تشنه جگر، مجوي زين باغ ثمر
بيدستانيست اين رياض بدو در

در جستن آن نگار پر کينه و جنگ
گشتيم سراپاي جهان با دل تنگ

در پيش خود آن نامه چو بلکامه نهم
پروين ز سرشک ديده بر جامه نهم

در منزل غم فگنده مفرش ماييم
وز آب دو چشم دل پر آتش ماييم

در عشق، چو رودکي، شدم سير از جان
از گريه خونين مژه ام شد مرجان

القصه که: از بيم عذاب هجران
در آتش رشکم دگر از دوزخيان

رويت درياي حسن و لعلت مرجان
زلفت عنبر، صدف دهن، در دندان

اميد ز گريه بود، افسوس! افسوس!
کان هم شب وصل در گلو ماند گره

از کعبه کليسيا نشينم کردي
آخر در کفر بي قرينم کردي

آن بر سر گورها تبارک خواندي
وين بر در خان ها تبوراک زدي

دل سير نگرددت ز بيدادگري
چشم آب نگرددت، چو در من نگري

با داده قناعت کن و با داد بزي
در بند تکلف مشو، آزاد بزي

درنگ آسا سپهر آرا بيايد
کياخن در ربايد گرد نان را

بودنت در خاک باشد، يافتي
هم چنان کز خاک بود انبودنت

اي جان همه عالم در جان تو پيوند
مکروه تو ما را منما ياد خداوند

گزيده چهار توست، بدو در جهانهان
همارا به آخشيج، همارا به کارزار

چون سپرم نه ميان بزم به نوروز
در مه بهمن بتاز و جان عدو سوز

نهاد روي به حضرت، چنان که روبه پير
بتيم وا تگران آيد از در تيماس

کافور تو با کوس شد و مشک همه ناک
آلودگيت در همه ايام نشد پاک

يک به يک از در درآمد آن نگار
آن غراشيده ز من، رفته به جنگ

اي شاه نبي سيرت، ايمان تو محکم
اي مير علي حکمت، عالم به تو در غال

تا درگه او يابي مگذرد به در کس
زيرا که حرامست تيمم به لب يم