ديوان خاقاني

حلال زاده صورت چه سودمند که فعلش
در آزمايش معني به اصل باز بخواند

دست کمال بر کمر آسمان نشاند
آن گوهر ثمين که در اين خاک توده بود

در پيت يارب پنهان من است
يارب آن يارب پنهانت رساد

زهي آفتابي که در حضرت تو
بهم اتفاق اثير است و اخضر

عجب آنکه خون ريزد از زخم تيغت
به ميدان در از کام شيران جانور

درختان نارنج را سايه بر وي
چو در چشم عاشق خط سبز دلبر

پس اين گوهر از گوش بستد زبانش
به صد عذر در پايت افشاند يک سر

تو باقي بمان کز بقاي تو هرگز
در اين پيشه کس نايد او را برابر

در ترازوي شرع و رسته عقل
فلسفه فلس دان و شعر شعير

کاين نوحه نوح و اشک داود
در يوسف تو نکرد تاثير

گر کهان مه شدند خاقاني
تو در ايشان به مهتر منگر

با در و دشت ساز خاقاني
خانه و خوان ناسزا منگر

نيست در ايام چيزي از وفا نايافت تر
کيميا شد اهل، بل کز کيميا نايافت تر

آشناي دل بيگانه شدي
آب و نان از در بيگانه مخور

آز چون نيست در سفله مزن
موي چون نيست غم شانه مخور

همچنين در پي ياران مي باش
يار يارا زن و بهنانه مخور

رسول شروان چون خواني آن بزرگي را
که در جهان سخن ملک او سليماني است

در خط او چو نقطه و اعراب بنگرم
خال رخ برهنه ايمان شناسمش

بر حرف او چو دائره جزم بشمرم
در گوش عقل حلقه فرمان شناسمش

خاصه صدر الهدي جلال الدين
کز سخن در ناب مي چکدش

گفت مدحي مرا که از هر حرف
همه در خوشاب مي چکدش

منه غرامت خاقانيا نهاد فلک را
ببين فلک به چه ماند در آن نهاد که هستش

بيت اولاد و بيت اخوان را
بسته در ديده ام ز طالع خويش

سر خر کو به خواب در بخت است
دورتر ديده ام ز طالع خويش

چو قحط کرم ديد در مرز دهر
علي وار تخم کرم کاشتش