ديوان خاقاني

نسخت اسرار غيب دفتر او بر کنار
قاسم ارزاق خلق، خامه او در بنان

برده به هنگام زخم در صف ميدان جنگ
حربه هندي او حرمت تيغ يمان

تا خبر باس او در ملکوت اوفتاد
سبحه روح الامين نيست مگر الامان

خصم اگر برخلاف نقص تو گويد شود
ز آتش دل در دهانش همچو زبانه زبان

خنجر فتنه چو گشت کند در ايام تو
حنجر خصم تو گشت خنجر او را فسان

کرد بسي جستجوي در همه عالم نديد
تازه تر از جود تو چشم امل ميزبان

کينه عدل تو هست در دل فتنه مدام
هست قديمي بلي کينه گرگ و شبان

غايت مطلوب من خدمت درگاه توست
اي در تو خلق گشته به روزي ضمان

خاک در تو مرا گر نبود دستگير
خاک ز دست فنا بر سر اين خاکدان

کوکب ناهيد باد بر در تو پرده دار
پرچم خورشيد باد بر سر تو سايبان

پاي در دامان غم کش کز طراز بي غمي
آستين دست کس معلم نخواهي يافتن

آه را در تنگناي لب به زندان کن از آنک
ماجراي درد را محرم نخواهي يافتن

با جراحت چون بهايم ساز در بي مرهمي
کز جهان مردمي مرهم نخواهي يافتن

نيک عهدي در زمين شد جامه جان چاک زن
کز فلک زين صعبتر ماتم نخواهي يافتن

از وفا رنگي نيابي در نگارستان چرخ
رنگ خود بگذار، بويي هم نخواهي يافتن

تا چو هدهد تاجداري بايدت در حلق دل
طوطي آسا طوق آتش کم نخواهي يافتن

حلقه تنگ است درگاه جهان را لاجرم
تا در اويي قامتت بي خم نخواهي يافتن

خاصگي دستراست بر در وحدت دل است
اينکه به دست چپ است داغگه ران او

ليک ز بيم رصد در گلش آلوده اند
تاز گل آيد برون گوهر رخشان او

دي پدر من به وهم دايره اي برکشيد
ديد در آن دايره نقطه مرجان او

هر که چنين لشکرش نعل در آتش نهاد
نعل بها داد عمر بر سر ميدان او

غم که درآيد به دل بنگري آسيب آن
کاتش کافتد در آب بشنوي افغان او

صانع زرين عمل مهتر عالي شرف
در يد بيضا رسيد دست عمل ران او

يوسف نجار کيست نوح دروگر که بود؟
تا ز هنرم دم زنند بر در امکان او

هست دلش در مرض از سر سرسام جهل
اين همه ماخولياست صورت بحران او