ديوان خاقاني

من جسته چو باغبان پس اين
بنشسته چو گربه در پي آن

با پشت و دل شکسته آمد
در خدمت تو درست پيمان

افزار ز بس کنند در ديگ
حلوا ز پس آورند بر خوان

آن کس که تو را نداشت طاعت
در عصبه تو نمود عصيان

پرورده نان توست و از کفر
در نعمت تو نموده کفران

اي ديده عقل در تو شاخص
اوهام ز رتبت تو حيران

تو خورشيدي و من در اين عصر
افسرده به سرد سير حرمان

در من نظري بکن که خورشيد
بسيار نظر کند به ويران

در طفلي بوده راکع و جلد
و امروز به سجده گشته کسلان

اي در کنف تو عالم ايمن
از حيف زمان و صرف دوران

کرخ کلوخ در سقايه جي دان
دجله نم قربه سقاي صفاهان

چون به سر کوه قاف نقطه «فا» دان
خطه بغداد در ازاي صفاهان

در سنه ثانون الف به حضرت موصل
راندم ثانون الف سزاي صفاهان

بر سر اين حکم نامه مهر نبندد
پير ششم چرخ در قضاي صفاهان

کرد لبم گوش روزگار پر از در
ناشده چشم من آشناي صفاهان

سيب صفاهان الف فزود در اول
تا خورم آسيب جان گزاي صفاهان

نسبت خاقان به من کند چو گه فخر
در نگرد دانش آزماي صفاهان

تا سلسله ايوان بگسست مدائن را
در سلسله شد دجله، چون سلسله شد پيچان

اين است همان ايوان کز نقش رخ مردم
خاک در او بودي ديوار نگارستان

اي بس پشه پيل افکن کافکند به شه پيلي
شطرنجي تقديرش در ماتگه حرمان

مست است زمين زيرا خورده است بجاي مي
در کاس سر هرمز خون دل نوشروان

خاقاني ازين درگه دريوزه عبرت کن
تا از در تو زين پس دريوزه کند خاقان

امروز گر از سلطان رندي طلبد توشه
فردا ز در رندي توشه طلبد سلطان

بنگر که در اين قطعه چه سحر همي راند
مهتوک مسيحا دل، ديوانه عاقل جان

شام مشعبد نمود حقه ماه و به لعب
مهره زرين مهر کرد نهان در دهان