ديوان خاقاني

غم هم از عالم است و در عالم
مي نگنجد که بس قوي حشر است

چرخ بازيچه گون چون بازيچه
در کف هفت طفل جان شکر است

بدو خيط ملون شب و روز
در گشايش بسان باد فر است

از دو يک دم که در جهان يابم
ناگزير است و از جهان گذر است

نگذرد ديگ پايه را ز حجر
نگذرد آتشي که در حجر است

در گلستان عمر و رسته عهد
پس گل، خار و بعد نفع، ضر است

آري آري هم از ره گوش است
کشتن قندزي که در خزر است

صورت بخت من طويل الذيل
در وفا چون قصير با قصر است

نفسي در ميان ميانجي بود
آن ميانجي هم از ميان برخاست

تا چو بازم در آهنين خلخال
چو جلاجل ز من فغان برخاست

کاروان منقطع شد از در شهر
رصد از راه کاروان برخاست

دل هر دو جهان سه باره پيمود
يک اهل در اين ميان نديده است

در شيب و فراز اين دو منزل
يک پيک وفا روان نديده است

آن کيست که در صف غلامانش
صد رستم سيستان نديده است

جز بانو و شاه کوه و دريا
کس در يک دودمان نديده است

در مجلس و خوانش چاشني گير
جز جنت نقلدان نديده است

تا نخل گرفت بوي عدلش
کس در رطب استخوان نديده است

بيند قلمش به گاه توقيع
هرک آتش در فشان نديده است

ملاح خرد به کشتي وهم
در بحر دلش کران نديده است

در جنب سخاش بحر و کان را
کس قوت امتحان نديده است

کس بي کف راد صفوة الدين
در جسم کرم روان نديده است

در پرده نهان چو راز غيب است
غيب از دل خود نهان نديده است

هر کس که ثنات بر زبان راند
جز کوثر در دهان نديده است

خاک در تو هر آنکه بوسيد
جز گوهر رايگان نديده است

اين مدحت تازه بر در تو
مشکي است که پرنيان نديده است