ديوان پروين اعتصامي

صبحدمي، روي ز مردم نهفت
هر در طاعت که توان سفت، سفت

از چه بر اين جمع، در خير بست
اينهمه افتاده بديد و نشست

آنکه درش، روز کرم بسته بود
قفل در حق نتواند گشود

گذشت بر در آن لانه، شامگه زاغي
طبيب گشت، چه رنجوري کبوتر ديد

کسي بجز تو، نبستست چشم روشن بين
کسي بجز تو، نکردست در خرابه مکان

بزير پر، چو تو سر بي سبب نهان نکنيم
زنيم در چمني تازه، هر نفس جولان

بهل، که عمر تلف کردنست تنهائي
نديم سرو و گل و سبزه باش در بستان

مپيچ از ره راست، بر راه کج
چو در هست، حاجت بديوار نيست

ز بازوي خود، خواه برگ و نوا
ترا برگ و توشي در انبار نيست

کنند از تو در کار دل، باز پرس
درين خانه، کس جز تو معمار نيست

نهان کرد ديوانه در جيب، سنگي
يکي را بسر کوفت، روزي بمعبر

براهي در، سليمان ديد موري
که با پاي ملخ ميکرد زوري

چنان در کار خود، يکرنگ و يکدل
که کارآگاه، اندر کار مشکل

چنان بگرفته راه سعي در پيش
که فارغ گشته از هر کس، جز از خويش

بيا زين ره، بقصر پادشاهي
بخور در سفره ما، هر چه خواهي

همچو شبنم، در گلستان وجود
بر گل رخساره اي تابيد و رفت

مدتي در خانه دل کرد جاي
مخزن اسرار جان را ديد و رفت

جواب داد که ما هر دو در خور ستميم
تو نيز همچو من، ايدوست، بيهنر بودي

من و تو سالک يک مقصديم در معني
تو نيز رهرو اين کهنه رهگذر بودي

نمي نشستي اگر نزد ما درين مطبخ
مبرهن است که در مطبخ دگر بودي

نظر به عجب، در آلودگان نيمکردي
بدامن سيه خود، گرت نظر بودي

تا تو آسوده روي در ره خويش
خوي با گيتي رهزن کردم

برسم و راه ديرين، داد چوپان
در آغل، گوسفندان را نشمين

خروش از جانب ميخانه برخاست
ز بس جام و سبو در هم شکستن

جهان چون دل بت پرستان، سياه
مه از ديده پنهان و در راه، چاه