ديوان پروين اعتصامي

مرا به پشت سرافکند حکم چرخ، ز خلق
شگفت نيست گرم در بروي نگشادند

نخست رسم و ره ما، درستکاري ماست
قبيله تو، در آئين دزدي استادند

در زمستانم، تف دل آتش است
برف و باران خوابگاه و پوشش است

دست داديمت که تا کاري کني
در همي گر هست، ديناري کني

در نمي بندد بکس، دربان ما
کم نميگردد ز خوردن، نان ما

آنچه گفتي نيست، يک يک در تو هست
گنجها داري و هستي تنگدست

هيچ خودبين، از خدا خرسند نيست
شاخ بي بر، در خور پيوند نيست

نور حق، همواره در جلوه گريست
آنکه آگه نيست، از بينش بريست

در سبزه گر روي، کندت دست جور پر
بر بام گر شوي، کندت سنگ فتنه لنگ

آهسته ميوه اي بکن از شاخي و برو
در باغ و مرغزار، مکن هيچگه درنگ

آن قصه شنيديد که در باغ، يکي روز
از جور تير، زار بناليد سپيدار

اين با که توان گفت که در عين بلندي
دست قدرم کرد بناگاه نگونسار

تا شام نيفتاد صداي تبر از گوش
شد توده در آن باغ، سحر هيمه بسيار

در آن حال، داني که نيکي نکوست
که بيني تو مغزي و رفتست پوست

چو پيرايه ها ماندت در گرو
چو بيني ره نيک و آئين نو

نه مشت و قفايت به سر ميزنم
بدين درگه نور، در ميزنم

ازين دشمن در افکندن چه حاصل
چو عمري با عدوي نفس مانديم

گفت، آن زرها که بردستي کجاست
گفت، در هميان تلبيس شماست

دزدي پنهان و پيدا، کار تست
مال دزدي، جمله در انبار تست

تو قلم بر حکم داور ميبري
من ز ديوار و تو از در ميبري

ميزنم گر من ره خلق، اي رفيق
در ره شرعي تو قطاع الطريق

در دل ما حرص، آلايش فزود
نيست پاکان چرا آلوده بود

گر چه در نيرنگ سازي داشت دست
بند نيرنگ قضايش دست بست

از بلاي دام و زندان بي خبر
گفت زان کيست اين ايوان و در

گفت روبه اين در و ايوان ماست
پوستين دوزيم و اين دکان ماست