ديوان پروين اعتصامي

همچو عيسي بي پر و بي بال بر گردون شدن
همچو ابراهيم در آتش گلستان داشتن

در هجوم ترکتازان و کمانداران عشق
سينه اي آماده بهر تيرباران داشتن

روشني دادن دل تاريک را با نور علم
در دل شب، پرتو خورشيد رخشان داشتن

همچو پاکان، گنج در کنج قناعت يافتن
مور قانع بودن و ملک سليمان داشتن

همچو موسي بودن از نور تجلي تابناک
گفتگوها با خدا در کوه و هامون داشتن

پاک کردن خويش را ز آلودگيهاي زمين
خانه چون خورشيد در اقطار گردون داشتن

چون نهالي تازه، در پاداش رنج باغبان
شاخه هاي خرد خويش از بار، وارون داشتن

در مدائن ميهمان جغد گشتن يکشبي
پرسشي از دولت نوشيرواني داشتن

ز وحشت سست شد بر جاي ناگاه
ز رنج خستگي درماند در راه

گه از انديشه بر هر سو نظر کرد
گه از تشويش سر در زير پر کرد

فتاد از پاي و کرد از عجز فرياد
ز شاخي مادرش آواز در داد

به پستي در، دچار گير و داريم
ببالا، چنگ شاهين را شکاريم

گه از ديوار سنگ آمد گه از در
گهم سرپنجه خونين شد گهي سر

چو آتش دود کرد و شعله سر داد
بناگه طائري آواز در داد

رهي که گمرهيش در پي است نسپردن
دريکه فتنه اش اندر پس است نگشودن

چون بال و پرش تپيد در خون
از ياد برون شدش پريدن

چون شانه، عيب خلق مکن موبمو عيان
در پشت سر نهند کسي را که عيبجوست

در چهره ام ببين چه خوشيهاست و تابهاست
افتاده و زبون شدم از اوفتادني

چون فرق در و دانه تواند شناختن
آن کو نداشت وقت نگه، چشم روشني

در دهر بس کتاب و دبستان بود، وليک
درس اديب را چکند طفل کودني

آن به که مرغ صبح زند خيمه در چمن
خفاش را بديده چه دشتي، چه گلشني

خرمن نکرده توده کسي موسم درو
در مزرعي که وقت عمل برزگر نداشت

کشيدي بر در هر دل سپاهي
ز سوزي، ناله اي، اشکي و آهي

مرا در هر دلي، خوش جايگاهيست
بسوي هر ره تاريک راهيست

در آن مدت که من اميد بودم
بکردار تو خود را مي ستودم