خسرو نامه عطار

چو مرغ صبح در فرياد آمد
فلک را بازيي نو ياد آمد

غم کاري دگر در پيشش آورد
بپاي خود بگور خويشش آورد

يکي ده بود در نزديک آن راه
چو بادي سوي آن ده رفت آن ماه

بپيش ده پديد آمد يکي کوي
ميان آب و درختان روي در روي

سمن در حلقه سنبل فگنده
صبا مشگ ترش بر گل فگنده

رخ گل را بشب در روزي بودي
بروز اندر ستاره مينمودي

دلش در عشق گل درياي خون شد
بزير دست عشق او زبون شد

کنيزي را بخواند و گفت آن ماه
بجان آمد دلم زين خفته در راه

چو مشکين بند زلفش دلستانست
دل مسکين من در بند آنست

ازو گرکام دل حاصل نيايد
مرا شادي دگر در دل نيايد

بترکي گفت کاي هندوت خورشيد
تويي زنگي ولي در چين چو جمشيد

که گرترکي نه در فرمانش آيد
چو پيلي ياد هندستانش آيد

جهانا هر زمان رنگي براري
که داند تا تو در پرده چه داري

بدو گفت اي مرا در خون نهاده
قدم از حد خود بيرون نهاده

منم اينجا غريبي دل شکسته
چه ميخواهي ازين در خون نشسته

منم دل در هوايت ذره کردار
که تا چون آفتاب آيي پديدار

منم پروانه يي دل در تو بسته
طواف شمع رويت را نشسته

چو بر نامد ازان گل هيچ کارش
نه صبرش ماند در دل نه قرارش

برآورد از جهان بانگ خروشي
ز خلقش در جهان افتاد جوشي

خبر نه از جهان در خواب رفته
چسان باشد ميان مرگ و خفته

گل تر در ميان خاک و خون ماند
بزيرپاي محنت سرنگون ماند

نه چندان اشک ريخت آن عالم افروز
که باران ريزد آن در يک شبانروز

فغان ميکرد کاي چرخ دونده
نگونسارم چو خود در خون فگنده

مرا از جور تو تا چند آخر
کني هر ساعتم در بند آخر

دلم در عشق خسرو آن بلا ديد
که هرگز هيچ عاشق آن کجا ديد

مرا درد فراق از بسکه جان سوخت
ازان تفت مردمم در ديدگان سوخت

چو نه دل دارم و نه يار دارم
سزد گر روي در ديوار دارم

اگر در راه مشتي خاک نبود
زمشتي خاک کس را باک نبود

دلم آتش فروزي در گهت را
دو چشمم آب زن خاک رهت را

اگر در عشق همچون من توزاري
ز عشق من خبر آنگاه داري

درآمد خاک بر سر آب در چشم
برون شد دل پر آتش سينه پرخشم

چو صبح پرده در از پرده دم زد
عروس عالم غيبي علم زد

که با شهزاده برنايي چنين کرد
وزو در يکزمان خون بر زمين کرد

حميت در دل او کار گر شد
قرارو صبر از جانش بدر شد

گنه زان مرد نامعلوم رفتست
که دختر خفته او در بوم رفتست

بجان بخشيدمش تا باشد از دور
ولي ميلش کشم در چشمه نور

کسي کو دختري در خانه دارد
تني لاغر دلي ديوانه دارد

غم دختر که ميخ دامن تست
چو طوق آتشين در گردن تست

وزير خاص رافرمود آنگاه
که دو چشمش ز ميل انداز در راه

ببرد آن سيمبر راو نهان کرد
زبان در پيش دختر درفشان کرد

که ميلش در کشيدم وز قياسي
جهان بر چشم او شد چون پلاسي

بگفت اين و بفرمودآن زمان شاه
که آتش را بر افروزند در راه

ز نفت و هيزم آتش بر فروزند
گل سيراب در آتش بسوزند

خبر در عرصه آن کشور افتاد
که برنايي بکشتن با سرافتاد

دوان گشتند از دروازه در باغ
بياوردند گل را بر جگر داغ

چو جان پرتاب و دل در بند دارم
بگويم راز، پنهان چند دارم

ز نيکو رويي آن سرو آزاد
قيامت در ميان خلق افتاد

کسي در غم چنين بنموده باشد
بشادي خود چگونه بوده باشد

چو بردند آن صنم را در بردار
برامد بانگ زاري بر سرکار

اگر خسرو شهم در پيش بودي
مرا زين جان فشاندن بيش بودي