ديوان بيدل دهلوي

زمردم بسکه چون آينه ديدم سخت روئيها
نگه در ديده پيچيده است مانند رگ سنگم

بظرف غنچه دشوار است بودن نگهت گلرا
نميگنجد نفس در سينه من بسکه دلتنگم

تنکظرفي چو من در بزم ميخوران نميباشد
که دور جام بيهوشي است چون گل گردش رنگم

حريف مطلب اشک چکيده نتوان شد
صدا شکست نفس در شکست مينايم

خيال هستي موهوم سرخوشم دارد
وگرنه در رگ تاکست موج صهبايم

نگاه چاره ندارد زمردمک (بيدل)
نشانده است جنون در دل سويدايم

زرمز محفل بيمغز امکانم چه ميپرسي
کف خاکستري در جيب اين آتش نشان دارم

ثابت و سيار گردون گرده وهم منست
صفحه بيکاري آمد در نظر سوزن زدم

حسن مستوري ندارد خاصه در کنعان ناز
بوي يوسف داشتم بيرون پيراهن زدم

تا تلاش موسي از من رمز حاجت وانشد
شعله تحقيق بودم خيمه در ايمن زدم

غيرت فقرم طبيعي حرکتي در کار داشت
حرص را ميخواستم سيلي زنم گردن زدم

پيري از من جز ندامت شيوه ديگر نخواست
حلقه تا گرديد قامت بر در شيون زدم

گردون که از فراغش هر ذره آفتابيست
چون داغ در سياهيست از کوکب سياهم

آخر زشرم هستي بايد بخود فرو رفت
چون شمع در کمينست از جيب خويش جا هم

محمل بدوش وهمم فرصت شماريم کو
چون عمر در گذشتن مرهون سال و ماهم

مشتاق جلوه بودن آئين بي بصر نيست
در حيرتم چه حرفست اي بيخبر نگاهم

شبنم بهر فسردن محو هواست (بيدل)
دل عقده ئي ندارد در رشتهاي آهم

آب و گلم از جوهر نظاره سرشتند
در چشم خيالست بچشم همه جايم

در دامن دشتي که نه راه است نه منزل
عمريست که محمل کش آواز درآيم

جوشيده ام از انجمن عبرت معشوق
مشکل که در آئينه کس جلوه نمايم

سازم ادب آهنگ خيال نگه کيست
در انجمن سرمه نشست است صدايم

بي بردگي ئي معني آئينه لفظ است
فرياد که در ساز نگنجيد نوايم

(بيدل) مکن آرام تمنا که در ايجاد
بر باد نهادند چو پرواز بنايم

بساط بند تعلق نچيده ام (بيدل)
بغير ناله من نيست در نيستانم

در صلح ميگشايد زهجوم ناتواني
مژه وار هر صفي را که بجنگ ميفرستم