ديوان بيدل دهلوي

چشم واکن رنگ اسرار دگر دارد بهار
آنچه در وهمت نگنجد جلوه گر دارد بهار

ابر مي نالد گر اسباب نشاط اينچمن
هر چه دارد در فشار چشم تر دارد بهار

از گل و سنبل بنظم و نثر سعدي قانعم
اينمعاني در گلستان بيشتر دارد بهار

در اعتباري اگر زني مگذر زساز فروتني
که بکام حاصل مدعا بتلاش ريشه رسد ثمر

چو سرشک تا نکشي تري بگذر زجاده خودسري
ستمست رنج قدم بري بخرام آبله در نظر

دم پيري زخود مشو غافل
صبح را نيست در نفس تکرار

ذوق جمعيت جهاني را بشور آورده است
در دماغ بحر افتاد از کجا بوي گهر

خفت اهل وقار از بي تميزي ها مخواه
قطره را نتوان نشاندن در ترازوي گهر

خون شو اي دل که بر در مقصود
کوشش ناله ام ندارد بار

بمحفل تو که غيرت ادب پرست حياست
زجوهر آينه دارد نگاه در زنجير

چو نرگس تو که مژگان کمند آفت اوست
کسي نديد بلاي سياه در زنجير

شبي که موج سرشکم بقلب چرخ زند
برد طپيدن سياره راه در زنجير

زبسکه حلقه داغم به دل هجوم آورد
طپش بدام وطن کرد آه در زنجير

بهر شکن که زگيسوي يار مي بينم
نشسته است دلي بي گناه در زنجير

نفس نجسته زدل صور خيز حسرتهاست
صدا که ديد به اين دستگاه در زنجير

بدور خط تو آزادگي چه امکان است
شکسته است دو عالم نگاه در زنجير

بدستگاه سپهرم فريب نتوان داد
شکست ناله مجنون کلاه در زنجير

چو موج آينه مستيت گرفتاريست
زخود نجسته رهائي مخواه در زنجير

زريشه دم تسليم ميطپد (بيدل)
نهال گلشن ما تا گياه در زنجير

خون شد دل از تکلف اسباب زندگي
يک لفظ پوچ وانهمه اعراب در نظر

مخمل نه ئيم و ليک زغفلت نصيب ماست
بيدارئي که نيست بجز خواب در نظر

همواري از طبيعت روشن نميرود
تار نگاه را نبود تاب در نظر

گلها چو شبنمت بسرو چشم جا دهند
گر باشدت رعايت آداب در نظر

يارب صداع غفلت ما را علاج چيست
مخموري خيال و مي ناب در نظر

موهومي حقيقت ما را نموده اند
چون نقطه دهان تو ناياب در نظر