هيلاج نامه عطار

تو با منصور اينجا آشنائي
که قطبي در کبيري و خدائي

طلب کردند در آن مسکن خويش
حجاب جملگي رفته است از پيش

چه به از وصل شيخا در دل و جان
نظر ميکن که هستم راز پنهان

خدائي تو اندر بندگي دوست
دمي منگر ز معني در سوي پوست

خدائي کن ايا شيخ وفادار
در اينجا خويشتن را پاي ميدار

توئي پيروز در کون و مکان يار
حقيقت فارغ از ديدار اغيار

حقيقت کل الله ام پديدار
در اينجاگه بيشک بر سر دار

منم در شوق دايم قايم الذات
که يکي قل هواللهم ز آيات

وصالم آفرينش پايدار است
دلم با جان در اينجا بردبار است

منم جان در تن هر کس حقيقت
که باشد جز من اينجاگه حقيقت؟

تو شيخا اين چنين دان سر توحيد
که در توحيد موجود است تقليد

مرا اي شيخ دين ديندار اينجا
که ميگويم ترا در دار اينجا

در وصلت گشادم مي نه بيني
ترا من داد دادم مي نه بيني

کمان بگذار و بنگر ديد ديدم
که گويم در حقيقت ناپديدم

خلايق اينزمان ما را پرستند
در اينجا هر که استاد است هستند

خداي جملگي منصور شيخ است
وليکن در ميان منصور شيخ است

خلايق من خدايم در نمودار
ز عشق خويش امروزم بر ايندار

اگر او عاشق کل پاکباز است
حقيقت بيشکي در پايدار است

چنان در فکر ماندستند اينجا
فتاده از خروش بانگ و غوغا

بگو ايشيخ اکنون چون کبير است
در اينجا کرده ام من بي نظير است

نظيرت نيست اندر روي آفاق
مرا اين قطب در روي جهان طاق

وصالش اندر اينجا دست دادست
از آن در کشتن اينجا گاه شاد است

همه گفتار او از جان جانست
در اين سرش حيات جاودانست

دم از حق ميزند در راز مطلق
دمادم گويد اينجاگه اناالحق

نباشد پوست هرگز در نهاني
بدان گفتم که تا مغزت بداني

چنان در مغز جان بيهوش بين است
حقيقت اينزمان خاموش بين است

جهاني پر غريو و گفت و گويست
هزاران سر در اينمعني چو گويست

مرا بيم عوام الناس باشد
از آن در صورتم وسواس باشد

مراد او بکن امروز اتمام
که خواهي برد در روي جهان نام

بکن اتمام و کارش کن که داني
حقيقت در يقين بسيار داني

چه خواهد کرد اين در ملک بغداد
که افتادست اين مر بودش آباد

مرا بر گوي حال اين يگانه
چه خواهد کرد در عين زمانه

عوام امروز مي بيني يقين تو
در اينجاگاه پير پيش بين تو

همه در گفت و گوي ما شده باز
چه بايد کرد اينجا گو مرا باز

ندارد عقل از آن نادان راهست
فتاده اين زمان در عين جاه است

که چشم من در اين اسرار افتاد
شدم من از وجود خويش آزاد

چو ديدم روي او ديدم حقيقت
نمود سر بيچون در شريعت

سخن کاينمرد گفت از بود بود است
که ذات جسم و جان در کل نمود است

فراقي در وصال باز ديده است
وصال آنگاه کلي باز ديده است

وصالش در فراق آمد پديدار
نمي بيني همي جز ديد دلدار

مرا بود اينزمان اين يار رهبر
تو نيز ار گفت او در عشق ره بر

مرنجان خويشتن گر بود اوئي
که با او اينزمان در گفت و گوئي

تو اوئي او ترا و مي نداني
که من با او عيانم در نماني

منم او را و او با من يقينست
که او در من حقيقت رازبين است

ز بهر من در اين بغداد آمد
که کل از جسم و جان آزاد آمد

چو حق او راست پس مطلق چه گويد
بجز حق در درون او که گويد

بسي راز است او را اندر اينجا
بهل تا زود بگشايد در اينجا

اناالحق ميزند در ديد يار است
مراو را ذات جانان آشکار است

حقيقت وقت من خوش بد در آندم
نمودم راز جانان من چو ديدم

چو در عين عيان من راز ديدم
وصال يار آنشب باز ديدم