ديوان بيدل دهلوي

عرفان زفهم دوريست اداراک بي حضوريست
جهدي که در خيالت اين علم و فن نماند

ياد گذشتگان هم آينده است اينجا
در کارگاه تجديد چيزي کهن نماند

ياران بوسع امکان در ستر حال کوشيد
تصوير انفعاليم گر پيرهن نماند

بادپيماي سبک مغزيست هر کس چون حباب
ساغر خود را نگون در مجلس دريا کند

چاره دشوار است (بيدل) شوخي نظاره را
شرم حسن او مگر در ديده ما جا کند

خيالي ميکند شوخي کدام اظهار و کو هستي
هنوز اين نقشها در خامه نقاش جا دارد

شرر در سنگ ميرقصد مي اندر تاک ميجوشد
تحير رشته ساز است و خاموشي صدا دارد

بهار انجمن وحشي است از فرصت مشو غافل
که عشرت در شگفتنهاي گل آواز پا دارد

بي کمالي نيست معني بر زبان خامشان
موج چون در جوي تيغ آسود جوهر ميشود

در دبستان جنون از بس پريشان دفتريم
صفحه ما را چو دريا موج مسطر ميشود

بسکه شرم خودنمائي آب ميسازد مرا
آينه در عرض تمثالم شناور ميشود

در خور غفلت دل دعوي پيدائي ماست
همه محويم گر آئينه به پرداز رسد

مدعي در گذر از دعوي طرز (بيدل)
سحر مشکل که بکيفيت اعجاز رسد

ذره تا مهر کس از فقر من آگاه نشد
خاک در چشم جهان پيکر عورم افگند

علم بي حاصلي از سير کمالم واداشت
آگهي آبله در پاي شعورم افگند

ذوق وصلي که باميد دلي خوش ميکرد
«لن تراني » شد و در آتش طورم افگند

ناتواني چو غبار از فلک آنسو ميتاخت
طاقت خون شده در خاک بزورم افگند

سبب قيد علايق زخرد پرسيدم
گفت در چاه همين فطرت کورم افگند

لب بي صرفه نوا جهل سبق ميباشد
خامه شايان عرق در خور شق ميباشد

با آدب باش که در انجمن يکتائي
دعوي باطلت انديشه حق ميباشد

بلبلان قصه مخوانيد که در مکتب عشق
دفتر گل پر پروانه ورق ميباشد

در قناعت اگر ابرام نجوشد چو حباب
سکته وضع رضا سدرمق ميباشد

جوع و شهوت همه جا پرده در دلکوبيست
نغمه دهر زقانون نهق ميباشد

سنگ هم در کف اطفال ندارد آرام
دور مجنون چقدر سست نسق ميباشد

جوش چمن از خجلت در غنچه نفس دزدد
آنجا که گل داغم از آه سحر خندد