ديوان بيدل دهلوي

چشم لطف از سخت رويان داشتن بيدانشيست
سنگ در هر جا نمايان گشت آتشخانه بود

سراغ عافيت کم بود در وحشتگه امکان
طلب از آبله فالي زد و منزل برون آمد

زين همه نشو و نما منفعل است اصل ما
در خور شاخ بلند ريشه بکل ميرود

هر چه دمد زين بهار نشه آفت شمار
در رگ گل آب نيست خون بحل ميرود

فرصت کار نفس مغتنم غفلت است
آمده در ياد نيست رفته زدل ميرود

زحال زاهد آگه نيستم ليک اينقدر دانم
که در عرض بزرگي ريش و دستار اينچنين بايد

حرص در آرزوي جاه رنگ حضور فقر باخت
نقد بساط عالمي فکر همين قمار برد

سر در جيب آزاد است از فتراک آفتها
مقيم گوشه دل حکم آهوي حرم دارد

ندامت مطلبم ديگر مپرس از رمز مکتوبم
شقي در سينه دارد خامه من کز رقم دارد

صبح محشر کي دمد تا چشم عبرت واکنيم
خوابناکان در خم ديوار مژگان رفته اند

کيست با پيکان دلدوز قضا گردد طرف
چون کمان در خانه مغروران بميدان رفته اند

بزم امکان يکسحر پروانه فرصت نداشت
شمعها در داغ خوابيدند و ياران رفته اند

آب ميگردد تغافل خنجر ناز ترا
سرمه در تيغ نگاهت کار جوهر ميکند

آب و گوهر در کنار بيخودي آسوده اند
موج ما را اضطراب دل شناور ميکند

هيچکس در باغ امکان کامياب عيش نيست
گر همه گل باشد اينجا خون بساغر ميکند

فقر هم در عالم خود سايه پرورد غناست
آرميدنهاي ساحل ناز گوهر ميکند

ميدهد طومار صد مجنون بباد پيچ و تاب
کردبادي گرزآهم جلوه در صحرا کند

در گلستاني که رنگ جلوه ريزد قامتت
تا قيامت سرو ممکن نيست سربالا کند

نفي در تکرار نفي اثبات پيدا ميکند
لفظ هستي مستي ئي دارد اگر مهمل کنيد

بحر از ايجاد حباب آئينه دار وهم کيست
(بيدل) ما مشکلي در پيش دارد حل کنيد

چشم واکرديم ديگر ياد پيش و پس کراست
فکر انجام شرار و برق در آغاز ماند

در خزان سير بهارم زين گلستا کم نشد
رنگها پرواز کرد و حيرتم گلباز ماند

از فرامش خانه عرض شرر جوشيده ام
گردبالي داشتم در عالم پرواز ماند

نوحه بر تدبير کن (بيدل) که در صحراي عشق
پا بدفع خار زاتش بار منت ميکشد

صبح شد در عرصه گردون مگو خندان سفيد
کف بلب آورده است اين بختي کوهان سفيد