ديوان بيدل دهلوي

رنگ آسايش ندارد نوبهار باغ دهر
شبنم اينجا يک سحر در چشم تر خوابيد و رفت

گوهر اشکي که پروردم بچشم انتظار
در تماشاي تو از دست نگه غلطيد و رفت

خود بيني ئي که آينه هيچکس مباد
در خلق شاهد نگه نارسا بس است

در گلشن ما مغتنم شوق هوائيست
اي غنچه درينجا نتوان بند قبا بست

از وهم تعلق چه خيال است رهائي
در پاي من اين گرد زمينگير حنا بست

زبيقراري مرغ اسير دانستم
که جاي يکنفس آرام در قفس هم نيست

هرزه دو بود طلب قامت پيري ناگاه
حلقه گرديد که ميبايد ازين در نگذشت

هر جالب سؤالي شد بر در طمع باز
ديگر بهم نيايد چون کاسه گدا دست

تغيير رنگ فطرت بي ننگ سيلي ئي نيست
روز سياه دارد در کسوت حنا دست

از دست گيري غير در خاک خفتن اولي است
همچون چنار يارب رويد زدست ما دست

خواهي بديده قدکش و خواهي بدل نشين
سرو تو مصرعيست که در هر زمين خوشست

در عرض دستگاه نکو شد دماغ جود
دست رسا بکوتهي آستين خوشست

پا در رکاب فکر اقامت چه ميکني
زانخانه ئي که ميروي از خويش زين خوشست

(بيدل) بطبع سبحه هجوم فروتني است
رسم ادب در آينه داران دين خوشست

کاش زاهد جام گيرد کز تمسخروا رهد
بي تکلف عمر اين بيچاره در تيزک گذشت

کم و بيش آبله سامان تلاش هوسيم
دست رنج همه کس در خور سودن بوداست

سرمه انشائي خط پرده در معنيهاست
خامشي نغمه اسرار سرودن بوداست

با همه جهل رسا در حق دانائي خويش
حرف پوچيکه نداريم ستودن بوداست

هم در ايجاد شکستي بدلم پا زده است
نفس شيشه گرم سنگ بمينا زده است

نه بخاک در بسودم نه بسنگش آزمودم
بکجا برم سري را که نکرده ام فدايت

چو مو چندانکه بالم سرنگونم
عرق در مزرع شرم آبيار است

مباد شام کسي محرم سحر (بيدل)
دماغ نشه در انديشه خمارم سوخت

چشمه داغي بذوق سوختن جوشيده ام
آب چون خورشيد غير از آتشم در خانه نيست

عمرها شد در خيال نفي هستي سرخوشيم
باده ما جز گداز شيشه و پيمانه نيست

اي هجوم بيخودي رحميکه در ضبط شعور
لغزش وامانده ما آنقدر مستانه نيست