ديوان بيدل دهلوي

علم در هر طبع سامان بخش استعداد اوست
تا بخون برده است جوهر موکشان شمشير را

خوابان بته پيرهن از جامه برونند
در غنچه ندارند گل اين تنگ قباها

از غنچه ورقهاي گلم در نظر آمد
دل سوخت بجمعيت از خويش جداها

بيهوده در انديشه هستي نگدازي
تا گل نکني راه صفا خيز عدم را

بر نقد بزرگان جهان چشم ندوزي
کاين طائفه در کيسه شمردند درم را

بي پا و سر از بسکه دويديم براهت
در آبله چون اشک شکستيم قدم را

هنوز اره دندان موج در نظر است
گهر بدامن راحت چسان کشد پا را

هزار معني پيچيده در تغافل تست
بابروي تو چه نسبت زبان گو يارا

کفن در مشهد ما بينوايان خون بها دارد
زعرياني برون آ گر تواني شد شهيد اينجا

ريشه نشو و نما از دانه ما گل نکرد
ماند چون حرف خموشي در طلسم کامها

چون بآگاهي فتد کار اهل دنيا ناقصند
ورنه در تدبير غفلت پخته اند اين خامها

لاله و گل بسکه لبريزند از صهباي رنگ
در شکستن هم صدائي سر نزد زين جامها

از طپش آواره ها بي ريشه جرأت مباش
در زمين ناتواني کشته اند آرامها

خاليست بزم صحبت ما ورنه در ميان
فرصت کجاست اشک زمژگان چکيده را

در زير چرخ يک مژه راحت طمع مدار
آفت شناس سايه سقف خميده را

کرد آب بيزباني ميناي بسملم
در موج خون صداست گاوي بريده را

در پس زانوي ادب خشک بجا نشته ايم
ننگ تري چرا کشد موج گهر سبوي ما

طفل تجاهل هوس فاخته داشت در قفس
گشت زعشق منفعل کوکوي هرزه گوي ما

جرم آدم چه اثر داشت که از منفعلي
گشت در مزرع گندم همه دختر پيدا

ميکشان جمله شبي دعوت زاهد کردند
چوب در دست شد از دور سر خر پيدا

فقر در کسوت اظهار هنر رسوائيست
آخر آئينه نمد کرد زجوهر پيدا

در ياد جلوه تو دل از دست داده ايم
نو حيرت است آئينه کم نگاه ما

از دستگاه آبله اقبال ما مپرس
در زير پا شکست ضعيفي کلاه ما

چون اشک سر در آبله پيچيده ميرويم
خاراست اگر همه مژه ريزي براه ما

در عالمي که پيش رود دعوي حسد
يارب مباد غفلت ما کينه خواه ما