ديوان عطار

خواهم که مست باشي در ماهتاب خفته
من بر رخت فشانده از چشم تر گلابي

درآمد از در دل چون خرابي
ز مي بر آتش جانم زد آبي

جهان از خود همي پر ديد و خود نه
من اين ناخوانده ام در هيچ بابي

برو عطار و دم درکش کزين سوز
چو آتش در دلم افتاد تابي

غار غرور است در نهاد تو پنهان
غور چنين غار آشکار نيابي

بي ادب آنجا مرو وگرنه کشندت
در همه عالم چو خواستگار نيابي

چند روي اي فريد در پي آن گل
خاصه تو زان سالکي که خار نيابي

در دو عالم ز هرچه بود و نبود
بگسستم دگر چه مي طلبي

مانده ام همچو گوي در ره تو
گم شده پا و سر چه مي طلبي

چند باشم نه دل نه جان بي تو
رانده در بدر چه مي طلبي

اول به وصل خويش بسي وعده داديم
واخر چو شمع در غم آنم بسوختي

چون شمع نيم کشته و آورده جان به لب
در انتظار وصل چنانم بسوختي

گفتم که از غمان تو آهي برآورم
آن آه در درون دهانم بسوختي

در بيابان عشق نعره زنان
بي سر و پاي مي دويدستي

به يکي آه آتشين در راه
پرده از پيش بر دريدستي

برخاست ز امتحانت يکبارگي دل من
من خود کيم که با من در امتحان نشستي

اي آفتاب از ورق رويت آيتي
در جنب جام لعل تو کوثر حکايتي

از مشک خط خود جگرم سوختي وليک
دل ندهدم که در قلم آرم شکايتي

آب حيات در ظلمات ظلالت است
تا کي ز عکس لعل تو يابد هدايتي

زلف توراست از در دربند تا ختن
زان دل فرو گرفت زهي خوش ولايتي

گرچه ز قوت دل چون کوه پايداري
در پيش عشق سرکش چون پيش باد گردي

بگذر ز راه دعوي در جمع اهل معني
مرهم طلب ازيشان گر يار سوز و دردي

عشوه دادي مرا در اول کار
دلم از وصل شادمان کردي

تا تو ز هستي خود زير و زبر نگردي
در نيستي مطلق مرغي بپر نگردي

تا به ماهت نرسد چشم بد هيچ کسي
ماه را در زره مشک فشان آوردي

در درون دل درآيي يک زمان
شبروي را چونکه بيرون آمدي

چون کمين گيرم که بر خورشيد و ماه
در کمال حسن افزون آمدي

کس نداند کور بادا چشم بد
کان زمان در چشم ما چون آمدي

چون به زلف تو دست بگشاديم
چون به موييم در فروبندي

تا به آزادي آمدي در کار
سرو را بن ز بيخ بر کندي

چند آخر من جگر خسته
در تو پيوندم و تو نپسندي

مردانه پاي در نه گر شير مرد راهي
ورنه به گوشه اي رو گر مرد مستمندي

عطار مرد عشقي فاني شو از دو عالم
کز لنگر نهادت در بند تخته بندي

گر عشق بتان خنجر هجران نکشيدي
در روي زمين خوشتر ازين کار نبودي

از باده من خلق جهان مست بدندي
در روي زمين يک تن هشيار نبودي

داني تو که جز وفا نديدي خود
در جمله عمر تا مرا ديدي

بيگانه مباش چون دو چشمم را
از خون جگر در آشنا ديدي

تا روي چو آفتاب بنمودي
بس دل که چو ذره در هوا ديدي

مرد شنو چه باشي مردانه رو سخن دان
چه حاصل از شنيدن چون در عيان نديدي

مي دان که روز معني بيرون پرده ماني
گر در درون پرده خود را نهان نديدي

جانا دهني چو پسته داري
در پسته گهر دو رسته داري

صد شور به پسته در فتاده است
زان قند که مغز پسته داري

در تاز و جهان بگير کز حسن
صد ابلق تنگ بسته داري

ننگري از ناز در زمين که دمي نيست
سر ز تکبر بر آسمان که نداري

هرچه ببايد ز نيکويي همه هستت
مثل بماند است در جهان که نداري

يک شکرم ده که سود بنده در آن است
زانکه بسي افتد اين زيان که نداري

دلا گر سر عشقت اختيار است
شوي در راه او بي اختياري

اگر خود را سر مويي شماري
سر مويي نيايي در شماري

که اگر در آفتاب آيي تو يکدم
برآرد از تو آن يک دم دماري

در حال جواب داد شمعش
کاي بي سر و بن خبر نداري