ديوان انوري

خون شد دلم در آرزوي آنکه يک نفس
بي خار غم ز گلشن شادي گلي برم

کردم نظر به فکر در احکام نه فلک
جز نو عروس غم نشد از عمر همسرم

هستم يقين که در چمن باغ روزگار
بي بر بود نهال اميدي که پرورم

در بزمگاه محنت گيتي به جام عمر
جز خون دل ز دست زمانه نمي خورم

حالم مخالف آمد از آن در جهان عمر
درويشم از نشاط و زانده توانگرم

وز بازي سپهر سبکبار بوالعجب
بر تخته نرد رنج و بلا در مششدرم

بي آب شد چو چشمه خورشيد روزگار
در عشق او رواست که بنشيند آذرم

بر من در حوادث و انده از آن گشاد
کز خانه حوادث چون حلقه بر درم

اي چرخ سفله پرور دلبند جان شکر
شد زهر با وجود تو در کام شکرم

در آب فتنه خفته چو نيلوفرم مدار
بر آتش نهيب مسوزان چو عنبرم

زان کز براي ديدن گلهاي معرفت
در باغ فکر ديده گشاده چو عبهرم

از شرم آفتاب رخ خاک زرد شد
بادي گرفت در سر يعني که من زرم

اوتاد هفت کشور اگر کان زر شوند
همت در آن نبندم و جز خاک نشمرم

در صفه دل از پي آزادي جهان
هر ساعتي بساط قناعت بگسترم

در آرزوي لفظ فلکساي من جهان
بر فرق خود نهاده ز افلاک منبرم

گيرم کنون چو صبح گريبان آسمان
در عالم خيال چه باشد چو بنگرم

داند که از مکارم اخلاق در صفا
چون طوبي از بهشتم و چون جان ز کشورم

در ديده جهان ز لطافت چو لعبتم
بر تارک زمان ز فصاحت چو افسرم

در آشيان عقل چو عنقاي مغربم
بر آسمان فضل چو خورشيد ازهرم

از خلق روزگار نيايد چو من پسر
در پرده ام چه دارد آخر نه دخترم

از اختران فضل چو مهرم جدا کنند
در پرده جهان چو حوادث مسترم

داند يقين که از نظر آفتاب عقل
در چشم کان فضل چو ياقوت احمرم

در دانشي که آن خردم را زيان شدست
بر آسمان جان چو عطارد سخنورم

زاول به پاي فکر شدم در جهان علم
تا مضمر آنچه بود کنون گشت مظهرم

بر من چو باز شد در بستان سراي جان
زين نظم جانفزاي جهان گشت چاکرم