جام جم اوحدي مراغي

اي در علم و خانه دستور
چشم بد باد از آستان تو دور

غم ايشان دلم به جان آورد
به ضروريم در ميان آورد

تا شدم کفچه دست و کاسه شکم
بر در خلق ميشدم که: درم

که قوي حال يا زبون طرفست؟
کوکبش در هبوط يا شرفست؟

در جهان بر چه حال خواهد بود؟
از چه چيزش وبال خواهد بود؟

به در آور ز سير اين اجرام
سير هيلاج و کدخدا و سهام

لطفش از هر کسي خبر يابست
مگر از بخت من که در خوابست

من فگندم سفينه را در يم
گر بر او رسد ندارم غم

در جهان کس تويي، بگويم فاش
منم آن هيچ کس، کس من باش

آن تعلق چو پاي بندم کرد
حلق در حلقه کمندم کرد

لطف کن، در کشاکشم مگذار
که چو خادم همي کشندم زار

در دليري، اگر چه گشتم گرم
ورقم پر عرق شدست از شرم

مگر اين سروران که در پيشند
چون ز فضل و هنر ز من بيشند

در مصافات من سخن سنجم
به مصافم مبر، که مي رنجم

چون اجل در کشد به خود تنگم
بنه اين جام بر سر سنگم

چون در آورديش به پرده راز
جز حديثش مگوي و پرده مساز

ور غزل خواهد آن رميده غزال
غزل اوحدي بخوان در حال

ننشستم چو تيزرو بودم
که به اين باده در گرو بودم

جرعه اي مي ز جام من در کش
تا به جاويد مست ميرو و خوش

خانه تاريک و وقت بيگاهست
ره بگردان، که چاه در راهست

تو چه چيزي؟ چه جوهري؟ چه کسي؟
نرسيدي به خويش، در چه رسي؟

به در آور اصول آن زين جام
تا به کيخسروي براري نام

مبر از پاي علم و دانش پي
تا به قيوم در رسي و به حي

زانچه بر جان نبشت در بوتات
شاخ علمست و ميوه معلومات

هر که اين آب خورد باقي ماند
چشم او در جمال ساقي ماند