ديوان صائب

سياه کرد به چشمش جهان روشن را
اگرچه در تن خفاش روح عيسي کرد

در آفتاب جهانتاب محو شد صائب
چو شبنم آن که دل خويش را مصفا کرد

کسي که راه به تنگ دهان جانان برد
در آفتاب قيامت ستاره پيدا کرد

چو نافه صائب اگر خون کنند در جگرت
به کيمياي رضا مشک ناب بايد کرد

به ياد عمر سبکرو که همچو آب گذشت
نظر در آينه جويبار بايد کرد

ز بس که سنگ ملامت فلک به کارم کرد
نهفته در جگر سنگ چون شرارم کرد

مرا به همت مردان دستگير شويد!
که دست در کمر کوهسار خواهم کرد

ز لاله شد در و ديوار، جامه فانوس
فروغ گل جگر خاک را بدخشان کرد

ميانه چمن و خانه هيچ فرقي نيست
که جوش گل در و ديوار را گلستان کرد

چو داغ لاله، سيه خيمه هاي صحرا را
بهار در جگر لاله زار پنهان کرد

دگر که پاي تواند کشيد در دامن؟
که ذوق سير چمن سرو را خرامان کرد

ز فيض مقدم عباس شاه ثاني بود
که نوبهار جهان روي در صفاهان کرد

علاج غفلت خود کن که پاي خواب آلود
سفر چو تنگ شود، در رکاب نتوان کرد

چنين که تيغ مکافات در زبان بازي است
صدا بلند درين کوهسار نتوان کرد

ز خال يار خجالت کشم ز سوختگي
که تخم سوخته در کار مور نتوان کرد

حضور روي زمين در بهشت خاموشي است
به حرف، ترک بهشت حضور نتوان کرد

به رشته گوهر شهوار مي توان سفتن
به گريه در دل سخت تو راه نتوان کرد

ز خاکمال يتيمي امان که خواهد يافت؟
که در صدف گهر شاهوار رفت به گرد

غبار هستي پا در رکاب ما صائب
ز خوش عناني ليل و نهار رفت به گرد

بهشت در قدم مرد عاقبت بين است
کسي که رو به قفا مي رود قفا نخورد

صبور باش که در انتظار ابر بهار
صدف به تشنه لبي از محيط آب نخورد

ز خود برآي که در سنگ آتش سوزان
شراب لعل ز خونابه کباب نخورد

چه احتياج کمندست در شکار ترا؟
که چشم شوخ تو نخجير با کمان گيرد

چو صبح، تيغ دو دم هرکه کار فرمايد
اميد هست که در يک نفس جهان گيرد

نديده است سيه مستي مرا خورشيد
هميشه صبح مرا در خمار مي گيرد

بنفشه مي دمد از ياسمين اندامت
اگر نسيم ترا در کنار مي گيرد

اگر سپند به من جاي خويش ننمايد
به بزم او که مرا در شمار مي گيرد؟

درين ديار چه لنگر فکنده اي صائب؟
چه قيمت آينه در شهر زنگ مي گيرد؟

فتاده است چنان آبدار گوهر من
که قفل بر در گنجينه زنگ مي گيرد

صفاي گوهر دل در قبول آزارست
که مهر روشني از خاکمال مي گيرد

ز هر کجا که غمي پاي در رکاب آرد
نشان صائب شوريده حال مي گيرد

ملال در دل آزاده جا نمي گيرد
زمين ساده ما نقش پا نمي گيرد

اگر سفر کني از خويش در جواني کن
که جاي پاي سبکرو عصا نمي گيرد

نديده است جگرگاه بيستون در خواب
گلي که من به سر تيشه مي توانم زد

نسيم شوخ مي پرده در چو تند شود
به سينه غنچه اسرار رنگ مي بازد

نسيم در سکرات است و گل پريشان حال
به عندليب درين گلستان که پردازد؟

در آن حريم که راه سخن ندارد شمع
به شکوه من کوته زبان که پردازد؟

ز بس که تشنه سرگشتگي است کشتي من
هميشه در دل گرداب لنگر اندازد

نماند آينه اي بي غبار در عالم
غبار خاطر من پرده گر بر اندازد

سرشک سوخته عشق اختياري نيست
چگونه شمع گره گريه در گلو سازد؟

در آب آينه لنگر فکند پرتو مهر
دل من است که بر يک قرار مي لرزد

بر آن بياض بناگوش گوشوار گهر
ستاره اي است که در صبحگاه مي لرزد

به خاک کوي تو خلق آرميده چون باشند؟
که آفتاب در آن جلوه گاه مي لرزد

فتد ز رحم مرا برق در جگر صائب
اگر به دامن صحرا گياه مي لرزد

دلي که سوخته داغ آتشين رويي است
در آفتاب قيامت چرا دگر سوزد؟

چگونه خواب نسوزد به ديده تر من؟
رخي که پرتو او آب در گهر سوزد

چراغ چشم مرا کز رخ تو روشن شد
روا مدار که در مجلس دگر سوزد

ز گرمي نگهت آب در گهر سوزد
ز خنده نمکينت دل شکر سوزد

اگر نه روشني عالم از مي است، چرا
چراغ در شب آدينه بيشتر سوزد؟

مرا جدايي او سوخت، وقت شبنم خوش
که در مشاهده آفتاب مي سوزد