ديوان قاآني

در رزم و بزم بادا آثار مهر و قهرش
در جام دشمنان زهر در کام دوستان قند

چنان در عرصه ميدان طپان دل در بر گردان
کز استيلاي درد و بيم جان بيمار در بستر

زهي بخت تو در عالم به الهام ظفر ملهم
فنا در خنجرت مدغم اجل در صارمت مضمر

از آن صداي آشنا در موج خون کردم شنا
جانم ز خجلت در عنا هوشم ز حيرت در فکر

وانهم به سر رسيد چو از در در آمدي
گفتا که در زمانه رسد هر غمي به سر

از دو زلف او وديعت هر چه در گردون فريب
در دو چشم او امانت هر چه در مستي خمار

ثبت در وي شغل هر کس از رعيت تا سپه
در نظام مملکت بسطي در آن با اختصار

چه اعجازست ازين برتر که در يک طيلسان بيني
جهان و هر چه در وي همچو جان در جسم پنهانش

مر آن کانون که مهر افروخت در مرداد و شهريور
عيان در آسمان دود از چه در آبان و تشرينش

خرمي در هر دلي مضمر چو شادي در شراب
خوشدلي در هر تني مدغم چو مستي از مدام

خود چه باشد گر درآيي در کنار من شبي
همچو جاني در بدن يا همچو شمعي در لگن

تير در شستش عقابي مانده چون ماهي به شست
تيغ در دستش نهنگي کرده در دريا وطن

حصني که گيهان يکسره هستش نهان در چنبره
چون نقطه يي در دايره در چنبرش هفت آسمان

در دندان در دهان او چو در عمان گهر
زلف تاري بر رخان او چو بر آتش دخان

فتنه يي گر هست در عهدش منم در شاعري
يا دو چشم دوست کانهم هست در خواب گران

هم رخش در زير زلف و هم خطش بر گرد لب
غاتفر در زنگبار و نوبه در هندوستان

در تحير انجم و در گرد گردون روز و شب
در هواي عشق ايزد واله و شيداستي

اثر از مهر و کين خواجه دان در کار نفع و ضر
نه در تثليث برجيسي نه در تربيع کيواني

شهي که هست روز و شب زمانه در پناه او
سپهر در قباي او ستاره در کلاه او

ديوان محتشم کاشاني

سخن طي مي کنم ناگاه در خواب
در آن بي گه که در جو خفته بود آب

در ميان بيم و اميدم که هر دم مي کند
مرگ در کارم تعلل زياد در قتلم شتاب

بسته شد از چار حد بر من در وصلش که هست
دل غمين خاطر حزين تن در بلاجان در عذاب

ميزد او خود در صحبت چو من از بي صبري
در تکليف زدم بر در ديگر زد و رفت

در هجر اينچنينم و در وصل آن چنان
خوش آن که هجر و وصل تواش در ضمير نيست

بتابد روي از من گر مرا در خلوتي بيند
کند روي سخن در من اگر در انجمن باشد