ديوان صائب

جمعي که پشت بر خودي خود نکرده اند
در کعبه مي کنند زيارت کنشت را

مي فارغ از جهان مکرر کند ترا
در هر پياله عالم ديگر کند ترا

تن در مده که مي کندت عاقبت هلال
احسان مهر اگر مه انور کند ترا

سرگشته چند فکر پريشان کند ترا؟
در خانه گردبد بيابان کند ترا

ديوار در ميان تو و بحر مي کشد
چون قطره هر که گوهر غلطان کند ترا

در ملک حسن مي کندت مالک الرقاب
گر عشق همچو زلف پريشان کند ترا

چشم تو در خمار، جهاني کباب ساخت
خونش به گردن است که مستان کند ترا

(دل) در بقا مبند که معمار صنع کرد
از پا به لاي نفي بنا، پيکر ترا

پروانه کامياب ز ترک حجاب شد
در عشق بي حجاب نباشد کسي چرا؟

چون خانه خراب بود پرده دار گنج
در پاي خم خراب نباشد کسي چرا؟

اکنون که موج فتنه جهان را گرفته است
در کشتي شراب نباشد کسي چرا؟

گلميخ آستانه عشق است آفتاب
صائب در آن جناب نباشد کسي چرا؟

در جوش گل شراب ننوشد کسي چرا؟
با رحمت خداي نجوشد کسي چرا؟

در موسم بهار، مي لاله رنگ را
چون لاله کاسه کاسه ننوشد کسي چرا؟

اين شيشه ها چو ابر تنک بي طراوتند
در پاي خم شراب ننوشد کسي چرا؟

ياقوت يافت در جگر سنگ آب و رنگ
ديگر براي رزق بکوشد کسي چرا؟

تلخي کشان عشق نگيرند جام زهر
در محفلي که راه بود نوش باد را

زنهار در درستي خط سعي کن که هست
خط شکسته، خواب پريشان سواد را

پهلو ز زن بدزد که اين رخنه فساد
در خون گرم غوطه دهد جاي مرد را

بار شريعت است که چنبر کند چو چرخ
در يک دو هفته قامت رعناي مرد را

در عشق زن مپيچ که معجر کند به فرق
اين کار زشت، همت والاي مرد را

بادام تلخ نيست سزاوار قند را
در کار غير چند کني نوشخند را؟

گر پسته را به قند نهفتند ديگران
در پسته کرد خط تو پوشيده قند را

بيدار خون مرده به نشتر نمي شود
تأثير نيست در دل بي درد پند را

کام محيط را نکند تلخ، آب شور
تأثير نيست در دل عشاق پند را

پيداست بي قراري عاشق کجا رسد
در خلوتي که راه نباشد سپند را

همت بلند دار که خورشيد تربيت
در چاشني است ميوه شاخ بلند را

واديد کرده است به من تلخ، ديد را
در رجعت است عادت اعداد، عيد را

صبح وصال مي شمرد قدردان عشق
در راه انتظار تو، چشم سفيد را

در کار سخت جوهر مردان عيان شود
بي قفل، فتح باب نباشد کليد را

از دوريت چو شام غريبان گرفته ايم
از در گشاده روي چو صبح وطن درآ

تا چند در لباس توان کرد عرض حال؟
يک ره به خلوتم به ته پيرهن درآ

مانند شمع، جامه فانوس شرم را
بيرون در گذار و به اين انجمن درآ

روي تو سوخته است دل لاله زار را
در غنچه کرده است حصاري بهار را

شب زنده دار باش که خورشيد مي دهد
در ديده جاي، شبنم شب زنده دار را

ديوانه کرد سبزه خطت بهار را
در خاک و خون کشيد رخت لاله زار را

مگذر ز حسن ترک که در گوشمال دل
دست دگر بود کمر بهله دار را

چون شوق پاي در جگر سنگ بفشرد
با کبک هم خرام کند کوهسار را

درياب صبح فيض نسيم بهار را
در ديده جا ده اين نفس بي غبار را

سهل است اگر به خواب شب قدر بگذرد
در خواب مگذران دم صبح بهار را

در آتش است نعل، نسيم بهار را
رنگ ثبات نيست گل اعتبار را

از برق و باد نعل رحيلش در آتش است
منزل کجاست قافله نوبهار را؟

روشندلان هميشه به سختي بسر برند
در سنگ زندگي بسرآيد شرار را

در محفلي که نيست مي ناب، عارفان
از زاهدان خشک شمارند ساز را

ديگر عنان دل نتواند نگاه داشت
در جلوه هر که بنگرد آن سرو ناز را

در آتشند سوختگان، تا بريده اند
بر قد شمع جامه سوز و گداز را

در زير بار منت پرتو نمي رويم
دانسته ايم قدر شب تار خويش را

زندان بود به مردم بيدار، مهد خاک
در خواب کن دو ديده بيدار خويش را

در زير خاک و گرد کسادي نهفته ايم
از چشم خلق گوهر شهوار خويش را

کوتاه ساز رشته آمال خويش را
مپسند در شکنجه پر و بال خويش را