ديوان سنايي

از براي بي نشاني يک فروغ از آه دل
در بهار و در خزان و در تموز و دي زنيم

مرا در عالم عشقش مپرس از شيب و از بالا
مهم تا در فلک باشم گلم تا در چمن باشم

در کلاه او اگر پشمي ست آتش در زنيم
عقل و هوش خويشتن يک دم به مستي در کشيم

روي تا داريم به کويش در بهشتم در بهشت
چون ز کويش بازگردم در سقر گردم همي

غوطه خورده در بن دريا دو تن در يک زمان
اين در اشکار نهنگ افتاده و آن اندر ضيا

در راه چو شبرنگ جم با شير بوده در اجم
آمخته جولان در عجم خورده ربيع اندر عرب

که در فضل و در لفظ و در رزم و بزم
علي هيصم ست و علي مرتضاست

به عيش ناخوش او در زمانه تن در ده
که در طويله او با شبه است مرواريد

در رجب خود روزه دار و «قل هوالله » خوان و پس
در صفر خوان «تبت » و در چارشنبه روزه دار

حلم و خرسندي در آب و گل طلب کت اصل ازوست
کي بود در باد خرسندي و در آتش وقار

کار صدق و معني بوبکر دارد در جهان
ورنه در هر کوي بوبکرست و در هر کوه غار

هفت کوکب بر فلک گشته مبين در زمين
در ده و دو برج پيدا گشته در ليل و نهار

در حرم هر کس در آيد ليک از روي شرف
نيست يک کس را مسلم در حرم کردن شکار

در زينت و در رنگ کلاه و کمر خويش
زحمت چه کشي در طلب گوهر و زر بر

من در حد غزنين و مرا فکرت فاسد
گه در حد چين بردي و گه در حد موصل

در زنيم آتش سنايي وار در هر سوخته
کز در معني نه ما کمتر ز سنگ و آهنيم

خرابي در ره نفست و در ميل طريق تن
وگر در حصن جان آيي همه شهرست و شهرستان

بر فلک مشهور کار و بارشان در هر درج
در زمين مذکور نام و بانگشان در هر وطن

صدف حيران به دريا در دوان آهو به صحرا بر
رميده و آرميده هر دو در دريا و در هامون

چه نکوتر زان که آيد عاشقي در مجمعي
باغ معني در جنان و داغ دعوي در جبين

به دنيا در نگر ايدون که تا دل در نبندي هيچ
اگر مردي تو دامن را به دنيا در نيالايي

با يجوز و لايجوز اندر مشو در کوي عشق
رخت دل در خانه نه تا کي چو دربان در زني

بر در و در مجلس تو تا تو بوي من نبوم
خود نبود در ره تو هم صنمي هم شمني

بهشت و دوزخت با تست در باطن نگر تا تو
سقرها در جگر يابي جنانها در جنان بيني

تا از او فرزند زايد در جهان و وادهد
در مصاف اندر حسام و در نماز انگشتري